Thanh minh: “Tác thơ nằm ngoài thơ” (Lục Du)

* gợi ý bài tập về nhà:

1. Mô tả:

—— Ngoài thơ ca: hiểu được nội hàm của năng lực sống, trải nghiệm cuộc đời của một nhà văn. Điều mà Lục Du muốn khẳng định là sức mạnh của thơ nằm ở đời chứ không phải ở lời.

2. Khẳng định vấn đề

– Nói đến thơ là nói đến cảm hứng sáng tạo mạnh mẽ, cảm hứng ấy chỉ xuất hiện khi tiếp xúc với hiện thực cuộc sống nên cảm hứng thơ không đến một cách tự nhiên mà xuất phát từ sự tác động của gia đình. Sự va chạm của thơ và đời. Cảm hứng vỡ lòng của Nguyễn Du phải bắt đầu từ “điều ta thấy”…

Nói đến thơ là nói đến cái đẹp, đó là những vẻ đẹp bất ngờ, đa dạng, tiềm ẩn trong đời sống hiện thực mà chỉ trong thực tế, nhà văn mới có cơ hội gặp gỡ những vẻ đẹp ấy. Hình ảnh thơ trong thơ không phải lúc nào cũng là hư ảo mà xuất phát từ hiện thực cuộc sống: Ngọn giáo trăng là hình ảnh đẹp xuất phát từ hiện thực chiến đấu…

Hiện thực là chất liệu hình thành dũng khí của nhà thơ. Cuộc sống và những tương tác của nó tạo cho anh góc nhìn riêng, đó là yếu tố quyết định tài năng của người nghệ sĩ. Chính lối sống ấy đã tạo nên nhãn quan nghệ thuật của Nguyễn Du (sống trong thời đại nhiều biến cố nên cảm thấy con người thật nhỏ bé)…

3. Mở rộng và nâng cao:

– Nếu chỉ thơ ngoại (chỉ hiểu đời) thì thơ sẽ không còn sức thuyết phục (làm người ngay thẳng, làm thơ quý). Vì vậy, bên cạnh việc tìm hiểu cuộc sống, thơ còn phải là thế giới nghệ thuật của ngôn từ (cách tổ chức khổ thơ, gieo vần…)

——Một tác phẩm nghệ thuật đích thực phải là sự kết hợp hài hòa giữa “thơ nước ngoài” và “chế tác ngôn từ” để tạo ra hiệu quả tuyệt vời.

——Cái cao quý của thơ ca là ở chỗ người nghệ sĩ phải sống trong nó, không ngừng trải nghiệm nó, đấu tranh với ngôn từ để đạt đến đỉnh cao nghệ thuật.