Nghị luận văn học là gì?

1. Tổng quan thảo luận

Nghị luận là một thể loại văn học cụ thể dùng lí lẽ, nhận định, dẫn chứng để bàn luận về một vấn đề (chính trị, xã hội, văn học, nghệ thuật, triết học, đạo đức). Câu hỏi này được đặt ra như một câu hỏi cần được trả lời và làm sáng tỏ. Tranh luận là bàn luận đúng sai, đúng sai, khẳng định cái này, bác bỏ cái kia, đưa con người đến chân lý, đồng cảm với họ, chia sẻ quan điểm và niềm tin của họ. Điểm mạnh của bài văn nghị luận là ở độ sâu của tư tưởng, tình cảm, tính mạch lạc, chặt chẽ của tư tưởng và cách diễn đạt, sức thuyết phục của lập luận. Sử dụng các thao tác như giải thích, phân tích, chứng minh, bác bỏ, so sánh, v.v. . . . . . . ” (SGK Ngữ Văn 11 Tập 2).

– Yêu cầu của bài văn nghị luận: phải có định hướng, phải có bố cục, phải mạch lạc, phải rõ ràng, phải sinh động, hấp dẫn và sáng tạo.

– Các thao tác chính của bài văn nghị luận: giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, bác bỏ, so sánh…

– Nghị luận văn học là dạng bài nghị luận mà vấn đề được nghị luận là của văn học: tác phẩm, tác giả, thời đại văn học, v.v.

Khi hướng dẫn học sinh viết bài văn cần chú ý các yêu cầu sau:

• Củng cố cho học sinh nắm vững các thao tác lập luận trong tác phẩm thơ, đoạn thơ, đoạn trích, văn xuôi.
• Củng cố những kiến ​​thức cơ bản về từng tác phẩm văn học như: tác giả, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, giá trị tư tưởng, v.v.
• Đối với thơ chú ý đến hình thức thể hiện (hình ảnh, nhịp điệu, kết cấu, tu từ,..).
• Đối với tác phẩm văn xuôi: chú trọng cốt truyện, nhân vật, tình tiết, chính xác xuất xứ, giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo, tình huống truyện, v.v.

Do đó, tranh luận là thảo luận và đánh giá các vấn đề. Văn nghị luận là kiểu văn trong đó người viết bàn bạc, phát biểu ý kiến, trình bày quan điểm, thái độ của mình về một vấn đề nhằm thuyết phục người đọc, người nghe chấp nhận, đồng tình với quan điểm của mình. Muốn vậy, người viết phải sử dụng hợp lý và thành thạo các thao tác lập luận như giải thích, chứng minh, lập luận, bác bỏ, so sánh.

Luận văn có tính khoa học, ngoài kỹ năng diễn đạt, cảm thụ còn cần có kỹ năng phân tích, tổng hợp. Xét theo chủ đề và đối tượng lập luận, có thể chia văn nghị luận thành hai loại: nghị luận xã hội và nghị luận văn học.

Trong số đó, văn xuôi chính luận là văn xuôi về các vấn đề văn học nghệ thuật. Đây là một chủ đề cơ bản phổ biến trong các khóa học văn học ở trường trung học. Đối tượng của loại bài này là một vấn đề văn học hoặc một lí thuyết văn học. Đó có thể là bản sắc văn học, giá trị tư tưởng, giá trị nghệ thuật của tác phẩm; đặc điểm nổi bật của các trào lưu, trào lưu, thời kỳ văn học; cũng có thể là những vấn đề lý luận của tác giả, quá trình sáng tác, phong cách tác giả, sự tiếp nhận văn học…

hai.Làm thế nào để có một cuộc thảo luận huyền thoại

1. Tìm hiểu chủ đề.

Cần làm cho học sinh thấm nhuần tầm quan trọng của việc hiểu môn học để có thể trả lời 4 câu hỏi sau:

+ Vấn đề cần giải quyết là gì? Viết lại rõ ràng câu luận điểm ra giấy.

Có hai loại chủ đề:

• Chủ đề nổi bật và học sinh có thể dễ dàng nhận ra và gạch dưới bài viết trong chủ đề.
• Đối với phụ đề, sinh viên sẽ cần nhớ lại một khóa học về tác phẩm và xác định một luận án dựa trên chủ đề của khóa học đó.

+ Bài văn yêu cầu thuộc kiểu gì? Sau đây là các loại chủ đề phổ biến nhất:

• nhận xét về một bài thơ
• Phân tích một bài thơ.
• Phân tích một bài thơ.
• Phân tích vấn đề trong tác phẩm văn xuôi.
• phân tích nhân vật.
• Phân tích hình ảnh
• Phân tích sự thay đổi tâm trạng…

+ Thao tác lập luận nào cần sử dụng, thao tác lập luận nào là chính?

+ Chứng cứ gì để giải quyết vấn đề? Ở đâu?

2. Tìm ý và lập dàn ý

Tìm kiếm ý tưởng:

• Tự nêu những điều đã tìm hiểu về giá trị nghệ thuật và nội dung của tác phẩm.
• Hãy tự suy nghĩ và trả lời các câu hỏi:
• Xác định giá trị nội dung, ý tưởng: tác phẩm bao hàm bao nhiêu nội dung. Nội dung là gì? Qua mỗi nội dung, tác giả thể hiện thái độ, tình cảm gì? Thông điệp mà tác giả muốn truyền tải đến người đọc là gì?
• Xác định giá trị nghệ thuật: Tác giả đã sử dụng những hình thức nghệ thuật nào để làm nổi bật giá trị nội dung? Biện pháp nghệ thuật quan trọng nhất mà tác giả sử dụng để gây ấn tượng với người đọc là gì? Bạn tâm đắc nhất với những chi tiết, hình ảnh,… nào? Tại sao? Ở đó tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì?

(Cần lưu ý nếu tách hai vấn đề nội dung và hình thức thì dễ tìm ý hơn, nhưng khi phân tích thì không thể tách rời giá trị nội dung và nghệ thuật).

3. Dàn ý:

Dựa vào các ý tìm được, yêu cầu học sinh vẽ hai dàn ý. Học sinh cần chú ý: Khi dàn ý và phân bổ ý phải đảm bảo bố cục ba phần của bài, nếu thiếu một phần thì bố cục sẽ không đầy đủ và bị đánh giá thấp.

Dưới đây là dàn ý cơ bản của một bài văn phân tích.

Lễ khai mạc:

• Vài nét về tác giả.
• Giới thiệu những nét đặc sắc về tác phẩm và xuất xứ của tác phẩm.
• Giới thiệu vấn đề cần giải quyết. (Bám sát nhan đề, giới thiệu nhan đề rõ ràng, chính xác, bài viết phải trích nguyên văn yêu cầu của nhan đề).

Thân bài:

• State Argument 1 – Luận điểm 1 – Luận điểm 2,… (Các luận điểm, luận cứ này là các ý 1,2,3…a,b,.. Cô giáo đã dạy về chủ đề trong tiết học đó. Hoạt động đó) .

Học sinh cần chỉ ra đâu là giá trị nội dung đầu tiên, nó chứa đựng giá trị nghệ thuật gì? , giá trị tư tưởng, tình cảm gì? ,…

• Câu 2-luận cứ 1-luận điểm 2… Cần chỉ ra giá trị nội dung thứ hai, nó chứa đựng giá trị nghệ thuật, giá trị tư tưởng, tình cảm gì? ,…
• Nhận xét chung: Thấm nhuần giá trị tư tưởng – Chỉ ra những thành công về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm (so với các tác phẩm cùng thời) và nêu hạn chế nếu có.

kết thúc: Khẳng định giá trị văn học của tác phẩm từ hai phương diện nội dung và nghệ thuật.

Với dàn bài trong tay, học sinh cần biết cách cấu trúc đoạn văn dựa trên những luận điểm chính vừa tìm được.

4. Cách dựng đoạn và liên kết đoạn:

Xây dựng đoạn văn:

Cần lưu ý mỗi luận điểm phải được tách thành một đoạn luận cứ (phải viết trên một dòng và thụt vào, chữ đầu tiên phải viết hoa)

Một bài văn nghị luận điển hình nên có một số kiểu câu sau:

• Mệnh đề chính: Nêu luận điểm chính của cả đoạn văn, mệnh đề chính cần ngắn gọn, rõ ràng.
• Câu mở rộng đoạn: Gồm nhiều câu có quan hệ với nhau: câu giải thích, câu dẫn chứng, câu phân tích dẫn chứng, câu so sánh, câu nhận xét, v.v.
• Câu kết bài: Là câu nhận xét, đánh giá vấn đề vừa mở ra, đồng thời làm tiểu kết cho cả đoạn văn.

Liên kết đoạn:

Các đoạn văn trong một bài văn cần có sự liên hệ chặt chẽ với nhau. Có hai loại liên kết: liên kết nội dung và liên kết hình thức.

Liên kết nội dung:

• Tất cả các đoạn trong bài văn phải có sự liên kết nội dung, tức là mỗi đoạn phải xoay quanh luận điểm và làm rõ luận điểm đó. Nếu không, bài viết sẽ trở nên lan man, lạc đề, lạc chủ đề.
• Liên kết nội dung có thể được nhìn thấy thông qua các từ xuất hiện trong mỗi đoạn văn. Các từ quan trọng (hoặc các từ thuộc cùng một trường từ vựng) trong bài văn thường xuất hiện nhiều lần và được lặp lại nhiều lần trong một đoạn văn.

Liên kết biểu mẫu:

• Ngoài việc liên kết nội dung trong đoạn văn, giáo viên cần chỉ cho học sinh cách liên kết về hình thức để giúp phát triển ý dễ dàng hơn, làm cho văn bản dễ đọc, dễ hiểu và có nghĩa, mạch lạc, rõ ràng.
• Liên kết hình thức thể hiện rõ qua phép nối câu hoặc từ ngữ nối đoạn ở đầu mỗi đoạn.

Tùy theo mối quan hệ giữa các đoạn mà ta có thể sử dụng các từ nối đoạn khác nhau, dưới đây là một số từ thường xuyên xuất hiện trong bài viết. (Đầu tiên, sau đó, trong câu đầu tiên, sang câu thứ hai, …; hơn nữa, song song với câu này, không chỉ, nhưng, mà …; về cơ bản, theo mức độ có thể nói, đôi khi, rõ ràng, Nó tất nhiên là chính vì…; nếu, nếu chỉ có thể, thì dĩ nhiên, trên thực tế, vẫn còn, có thể…; cũng nên nói rằng vấn đề ghi nhớ,…; mặc dù, ngay cả khi điều trên…; nói chung Nói tóm lại, …)