1. Xác định chủ đề và phạm vi đề xuất đề tài:
– Bài nghị luận về một vấn đề xã hội đặt ra từ tác phẩm văn học là nghị luận xã hội, không phải nghị luận văn học. Khi viết luận văn, tránh lạc đề.
– Chủ đề nêu ra trong Đề thường là những vấn đề nổi cộm trong cuộc sống. Chẳng hạn, về lí tưởng sống (qua nhân vật chính diện), về số phận con người (qua nhân vật bất hạnh), về đạo đức, nhân cách, phẩm giá (qua nhân vật điển hình)… đều được phản ánh trong tác phẩm văn học.
Các vấn đề xã hội có ý nghĩa đến từ hai nguồn. Đầu tiên được lấy từ các tài liệu nghiên cứu trong chương trình. Thứ hai, nó có được từ một truyện ngắn, một văn bản văn học ngắn đã được học hay không.
hai. Cấu trúc chung của một câu luận đề:
phần đầu tiên: Phân tích văn bản (hoặc nêu ngắn gọn nội dung câu chuyện) và suy ra ý nghĩa của câu hỏi.
phần thứ hai: Nghị luận (phân tích, chứng minh, nghị luận…) về ý nghĩa của vấn đề xã hội được rút ra từ tác phẩm văn học (truyện) và ý nghĩa của chúng đối với bản thân và xã hội hiện nay. Đây là phần trọng tâm của toàn văn.
Đề cương:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và những vấn đề xã hội mà tác phẩm đặt ra ở nhan đề. Nêu chủ đề thì trích dẫn một đoạn thơ, câu văn, đoạn văn.
– giải thích Và dẫn đến những vấn đề xã hội nảy sinh trong tác phẩm. Phần này chỉ mang tính mô tả và phân tích chung, cuối cùng tóm tắt thành một bài báo nhỏ.
– chứng minh, thảo luận, khẳng định hoặc bác bỏ Tờ giấy đã viết ở trên. Thực hiện trình tự các thao tác tương tự như bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lí hay bài văn nghị luận về các hiện tượng đời sống nêu trên.
– So sánh và thảo luận rộng rãi câu hỏi.
– bài học kinh nghiệm từ hiện tượng đời sống đang xét. Bày tỏ thái độ và hướng nỗ lực của bạn đối với vấn đề đang thảo luận.
Nhận định chung về ý nghĩa xã hội của chủ đề trong tác phẩm văn học. Tổng kết lại thành một thông điệp và gửi đến mọi người.
Chủ đề tham khảo:
Chủ đề 1: “Kẻ mạnh là kẻ không giẫm lên vai người khác để thỏa mãn lòng ích kỷ của mình, kẻ mạnh là kẻ biết giúp đỡ người khác” (Lão Hạc – Nam Cao). Hãy xem xét tuyên bố trên.
Chủ đề 2: “Chà! Còn những người xung quanh ta, nếu ta không nỗ lực khám phá và hiểu họ, ta sẽ chỉ nghĩ họ điên rồ, ngu ngốc, đê tiện, xấu xí, tai tiếng… tất cả đều bao biện cho sự độc ác của ta; ta không bao giờ coi họ như những người nghèo khổ” (Lão Hạc – Nam Cao). Hãy chứng minh nhận định này qua nhân vật trong truyện ngắn Lão Hắc của Cao Nan.
Chủ đề 3: Ở cuối “Hải ngoại sử ký”, Nguyễn Du viết:
“Căn hộ ấm cúng trong lòng ta
Một chữ tâm bằng ba chữ tài. “
Hãy suy nghĩ về các khái niệm trên.
Bài 4:
“Tín ngưỡng trời đất
Không có công đức, thà bị thảm thực vật hủy diệt. “
(Trách Làm Trai – Nguyễn Công Trứ)
Từ ý nghĩa của hai câu nói trên, anh (chị) hãy suy nghĩ về trách nhiệm của thanh niên trong thời đại mới.
Chủ đề 5:
“Nơi chúng ta ở lại dẫn đến ở lại
Khi ta đi đất bỗng thành tâm hồn”
(Tiếng Hát Con Thuyền – Chế Lan Viên)
Suy nghĩ về tình yêu quê hương qua hai câu thơ trên