Cảm nhận ý nghĩa tuyệt vời của bài thơ “Ánh trăng”

Bài thơ “Ánh trăng” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Duy thời hậu chiến.hình ảnh thông qua nghệ thuật “ánh trăng” Cũng như cảm xúc của nhà thơ, bài thơ thể hiện sự suy ngẫm sâu sắc của con người về những gian khổ đã qua và thái độ biết ơn. Điều đáng ngạc nhiên ở cuối bài thơ là tiếng vọng của lương tri, sự thức tỉnh của tâm hồn con người trước tình yêu và lòng thủy chung với quá khứ.

Vầng trăng gắn bó với con người từ thuở còn thơ dại cho đến khi vào rừng chiến đấu. Thế nhưng, “từ khi tôi lên thành phố” người ta đã vô tình quên mất. Mất điện tạo ra một cái cớ để mọi người kết nối lại với những người bạn cũ. Khi “lùa mở cửa sổ”, con người bất ngờ đối diện với người bạn cũ là vầng trăng. Đến giây phút “ngẩng đầu lên”, sau bao cảm xúc, nhà thơ chợt nhận ra những đổi thay của chính mình, và bàng hoàng “Hối hận, ân hận khi thấy mình phản bội, vô tình và những chuyện đã qua”.

“Trăng cứ tròn vành vạnh”
kể cho tôi nghe về anh chàng ngẫu nhiên đó
ánh trăng im lặng
Đủ làm tôi ngạc nhiên. “

Hình ảnh “vầng trăng luôn tròn vành vạnh” tượng trưng cho tình yêu cao cả, lòng chung thuỷ, sự chu toàn, lòng bao dung, nhân hậu trong quá khứ. Hình ảnh “Ánh trăng câm lặng” mang ý nghĩa nhắc nhở nghiêm khắc, trách móc thầm lặng. Chính sự “im lặng” của vầng trăng đã đánh thức lương tâm con người và làm xao xuyến trái tim người cựu chiến binh. Tác giả vẫn còn bàng hoàng, nhắc nhở mình phải nhớ ơn, trung nghĩa, uống nước nhớ nguồn.

Có thể thấy, sự ngỡ ngàng trong bài thơ là cảm xúc, phản ứng tâm lý có thật của một con người đang suy nghĩ chợt nhận ra sự bất cẩn, vô tâm, bồng bột trong cuộc sống của chính mình. Cái “bất ngờ” đó là nhu cầu ăn năn, tự trách, thay đổi lối sống. “Ngạc nhiên” cũng là một lời nhắc nhở bản thân, đừng làm một kẻ phản bội quá khứ, phản bội tự nhiên, tôn sùng hiện tại, coi thường tự nhiên. “Khởi động” tỉnh dậy, tỉnh ngộ, nhìn lại những hạn chế của bản thân, để vươn lên một nhân cách hoàn thiện.

Vì vậy, sự “tỉnh giấc” của con người trước ánh trăng chính là sự thức tỉnh của nhân cách, là sự thức tỉnh của lương tâm, nghị lực và lương tri, là sự trở về với lương tâm trong sáng nhất, tốt đẹp nhất. Đó là lời ân hận, day dứt và tô điểm cho tâm hồn, nhân cách con người. Sự “bất ngờ” của các nhân vật còn có sức lan tỏa cảm xúc, có thể khiến người đọc “bất ngờ” để nghiệm ra những điều ý nghĩa khác trong cuộc sống.

Đoạn thơ này là lời tự nhắc nhở của tác giả về những năm tháng gian khổ của quân nhân gắn bó với thiên nhiên, miền quê hiền hòa, đồng thời cũng củng cố ở người đọc thái độ “uống nước nhớ nguồn”, trung thành với Tổ quốc. quá khứ.

tham khảo:

Phân tích “Ánh trăng” của Ruan Weishi

Vầng trăng là hình ảnh giản dị mà quen thuộc, trong sáng và trữ tình. Vầng trăng đã trở thành đề tài thường xuyên xuất hiện trên trang thơ của các thi nhân mọi thời đại. Nếu “Tĩnh Dạ tự” của Lí Bạch tả cảnh đêm trăng đẹp và gợi nỗi nhớ quê hương thì “Vọng nguyệt” của Hồ Chí Minh thể hiện tâm hồn lạc quan, phong thái ung dung, yêu thiên nhiên. Thiết kế của Bác Hồ, qua bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Ngụy ta thấy hình ảnh vầng trăng có ý nghĩa triết lí sâu sắc, đó chính là đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.

Thơ Nguyễn Duy sâu lắng, đượm hồn cốt của dân ca Việt Nam. Thơ ông không tìm cái mới lạ mà đào sâu, khơi dậy tình yêu muôn thuở của người Việt Nam. “Ánh trăng” là một bài thơ như thế, đối với thi nhân, vầng trăng có một ý nghĩa đặc biệt: là vầng trăng tri kỉ, vầng trăng tri ân, vầng trăng thức tỉnh. Đây như một hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả những ai đang có lối sống quên đi quá khứ.

1. Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ: Tác giả mở đầu bằng hình ảnh vầng trăng trong kí ức tuổi thơ và trong chiến tranh của nhà thơ (đoạn 1 và 2):

“Thuở nhỏ, tôi sống với đồng
với sông rồi với biển
trong cuộc chiến rừng
Nhạc thị thiếp

khỏa thân và tự nhiên
hồn nhiên như cỏ
tưởng không bao giờ quên
trăng tình yêu”

Hình ảnh vầng trăng lan tỏa trong không gian êm đềm, trong trẻo của tuổi thơ. Hai câu thơ vỏn vẹn mười chữ dường như đã diễn tả được sự vận động của cuộc sống nói chung. Mỗi con người sinh ra và lớn lên đều có rất nhiều thứ để gắn bó và quan hệ. Cánh đồng, dòng sông, ao hồ là nơi ám ảnh biết bao kỉ niệm tuổi thơ. Cũng chính ở đó ta bắt gặp hình bóng của vầng trăng.

Sử dụng các vần “đông”, “sông” và từ láy “với” thể hiện tuổi thơ hạnh phúc được thường xuyên đi lại, tiếp xúc thường xuyên, thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên. Một tuổi thơ như vậy không dành cho tất cả mọi người. Cũng làm cho nó được thực hiện.

Khi lớn lên, trăng theo tác giả vào chiến trường, trăng luôn sát cánh cùng người lính, cùng họ vượt mưa gió, vượt qua bao đau thương, sự dữ dội của bom đạn quân thù. Lính hành quân dưới ánh trăng mạ vàng, ngủ dưới ánh trăng và dưới ánh trăng sáng, những người lính tâm sự lại mở ra để vơi đi nỗi cô đơn, nhớ nhà. Trong những năm tháng đẫm máu, vầng trăng thực sự trở thành “người bạn tâm giao” của người lính.

Khổ thơ thứ hai gợi nhớ về những năm tháng quân ngũ đã qua gắn bó với thiên nhiên, đất nước dịu dàng, bình dị. Trăng tròn, người tri kỷ ấy, dường như không bao giờ quên:

“trần truồng”
hồn nhiên như cỏ
tưởng không bao giờ quên
trăng tình yêu”

Vần lưng xuất hiện trở lại: “Trần trụi”, “Thơ ngây”, “Tự nhiên” làm cho giọng thơ tự nhiên hơn, như thể nguồn cảm xúc của tác giả vẫn tuôn trào. Đây là hình ảnh so sánh ẩn dụ miêu tả chân chất hồn nhiên của người lính những ngày ở rừng. Vầng trăng đơn sơ mộc mạc ấy là tâm hồn của người dân quê, tâm hồn của người ở ruộng, là tâm hồn của người ở vùng sông nước. Những chiếc xe tăng và những người lính hồn nhiên chân chất ấy.

2. Hình ảnh vầng trăng chợt hiện trong hiện tại (câu 3):

“Kể từ khi trở lại thành phố
Quen với ánh sáng của cửa gương
trăng qua ngõ
như người lạ trên phố“

Năm tháng cuốn đi mọi thứ như một cơn lốc, những người lính già dần quen với sự xa hoa của “đèn điện, cửa gương”. Và rồi trong sự xa hoa ấy, người lính quên đi người bạn tri kỷ, người bạn tưởng chừng không thể quên, “người tri kỷ ấy” đến tận ngõ nhà mình mà hình như tôi không quen. Biết.

Hình ảnh nhân hóa của trăng trong bài thơ thực sự lay động lòng người đọc, bởi trăng là người. Cũng chính lối nhân hóa ấy khiến người đọc chạnh lòng cho sự “quên” của người bạn thân một thời. Tiếng ồn ào phố xá, công việc mưu sinh và những nhu cầu vật chất thường nhật khác đã kéo con người ra khỏi những giá trị tinh thần ấy, phần tàn nhẫn của con người đã lấn át lý trí của người lính khiến họ quay lưng lại với quá khứ. Khi con người sống một cuộc sống vật chất đầy đủ, họ có xu hướng quên đi những giá trị tinh thần và nền tảng cơ bản của cuộc sống, đó là tình cảm của con người.

3. Gặp lại hình tượng ông trăng (tiết 4 + tiết 5)

“Hãy nhìn lên khuôn mặt của bạn
công cụ đẫm nước mắt
như đồng là một chiếc xe tăng
như một dòng sông là một khu rừng

đột nhiên đèn tắt
phòng thu mua tối
vội vàng mở cửa sổ
trăng tròn đột ngột

Tường như người và trăng sẽ không bao giờ gặp lại nhau. Nhưng rồi một điều bất ngờ xảy ra, buộc những người lính phải đối đầu: (Bỗng…trăng tròn). Khi đèn tắt, tức là khi không còn được sống cuộc sống xa hoa, vật chất, người lính bỗng phải đối diện với một thực tại đen tối. Vào giây phút “đột ngột” và “đột ngột” ấy, Lính Vôi chợt mở cửa sổ và nhận ra người tri kỷ năm xưa. “Người bạn ấy” không bao giờ từ bỏ, không bao giờ oán hận hay trách móc vì họ quên mất mình:

“Hãy nhìn lên khuôn mặt của bạn
chuyện đẫm nước mắt”

Từ “miên” cũng giống như bài thơ: mặt trăng nói chuyện với khuôn mặt. Trong đáy lòng người lính có một cảm giác “ rưng rưng” như muốn bật khóc trước sự cảm động đầy vị tha của “ người bạn thân” của mình. Người lính có cảm giác như đang xem một thước phim quay chậm về tuổi thơ, những kỉ niệm đẹp đẽ của đời người bỗng trở về chan hòa với thiên nhiên, vầng trăng xưa, cánh đồng, ao hồ, sông suối, rừng cây.

Tác giả sử dụng lối văn xuôi song đối, phép tu từ so sánh, ẩn dụ từ “có” để chúng ta thấy được tài năng viết lách của Nguyễn Duy. Một bài thơ hay nằm ở cách diễn đạt chân thực, có sức biểu cảm cao, ngôn ngữ và hình ảnh có chiều sâu, nhẹ nhàng mà thấm thía điều nhà thơ muốn nhắn nhủ vào lòng chúng ta.

4. Sự thức tỉnh của lương tâm con người:

“Trăng cứ tròn vành vạnh”
kể cho tôi nghe về anh chàng ngẫu nhiên đó
ánh trăng im lặng
Đủ làm tôi ngạc nhiên. “

Phần cuối ngắn gọn và đạt chiều sâu tư tưởng, triết lý. “Vầng trăng đầy đặn” là vẻ đẹp chỉ vầng trăng tròn đầy, trọn vẹn và không bị vấy bẩn dù trải qua bao thăng trầm. Trăng chỉ im lặng, trăng không nói, trăng chỉ nhìn nhưng ánh mắt ấy cũng đủ khiến người ta giật mình. Ánh trăng như một tấm gương, cho con người nhìn thấu mình, nhận ra chính mình, đánh thức lương tri. Con người có thể phủ nhận và quên đi bất cứ điều gì trong tâm hồn mình. Nhưng dù thế nào đi nữa, những giá trị văn hóa tinh thần của dân tộc vẫn luôn che chở, che chở cho con người.

“Ánh trăng” đã đi vào lòng bao thế hệ độc giả như một lời nhắc nhở mọi người: Nếu ai đó đã lãng quên, đánh mất những giá trị tinh thần quý giá, xin hãy thức tỉnh và tìm lại những giá trị ấy, giá trị ấy. Và những ai chưa biết trân trọng những giá trị này, hãy trân trọng những kỷ niệm quý giá ngay từ bây giờ, trước khi quá muộn. Bài thơ này không chỉ hay về nội dung mà còn có bước đột phá về nghệ thuật. Thể thơ ngũ ngôn được vận dụng sáng tạo, chữ đầu câu không viết hoa thể hiện cảm xúc tự nhiên của nhà thơ. Nhịp thơ thay đổi nhanh, giọng điệu tình cảm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Bài thơ “Ánh trăng” đã hoàn thành tốt nhiệm vụ này với những nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung. Bài thơ này chứa đựng nhiều triết lý sống và cả sự hiểu biết về cả xã hội chúng ta.