Khi nói đến giá trị của văn học, SGK ngữ văn lớp 12 (Tập 2, Cơ sở, tr. 187) có nêu: Nền văn học theo đuổi chân, thiện, mỹ sẽ luôn thuộc về mọi người.

Hãy bình luận luận điểm trên qua việc phân tích hai tác phẩm: “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam và “Con tàu ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu.

1. Giới thiệu:

Nêu câu hỏi luận văn: giá trị văn học và mối quan hệ của nó với sức sống và tính phổ quát của tác phẩm; thông số trích dẫn.

hai. Thân bài:

Giải thích các khái niệm: chân, thiện, mỹ.

+ “Chân”: chỉ sự thật, sự thật, sự thật, sự thật được phản ánh trong tác phẩm văn học. Đối lập với “sự thật” là giả dối, giả tạo, phù phiếm. Gắn với “chân” là giá trị cảm nhận.

+ “Thiện”: có nghĩa là lòng nhân ái, lòng nhân ái thể hiện trong tác phẩm của nhà văn thuộc khía cạnh đạo đức, nhân cách của con người, hướng con người đến sự tử tế trong cuộc sống. Đi ngược lại cái thiện là cái ác, vi phạm chuẩn mực đạo đức xã hội. Đi cùng với “cái thiện” là giá trị giáo dục về tư tưởng và tình cảm.

+ “美”: Có nghĩa là cái đẹp, cái đẹp trong cuộc sống. Trong tác phẩm văn học, “cái đẹp” được hiểu là cái đẹp nghệ thuật, là sự kết hợp hài hòa giữa “chân” và “thiện”, có khả năng đánh thức, khơi dậy và bồi dưỡng cảm quan về cái đẹp của con người. Đi kèm với “cái đẹp” là giá trị giáo dục cảm xúc thẩm mỹ.

– Giải thích quan điểm: “Văn học hướng tới chân, thiện, mỹ” là văn học hướng tới những giá trị toàn diện, không chỉ phản ánh chân thực những vấn đề trong đời sống con người mà còn hướng con người tới chân, thiện, mỹ, đồng thời thời gian khơi dậy và bồi dưỡng tình cảm thẩm mỹ của con người. Văn học “chân-thiện-mỹ” là thứ văn chương đem đến cho con người những nhận thức giá trị, những bài học tư tưởng đạo đức và cái đẹp. Đó mới là văn chương chân chính của nhân dân. Khi đó, tác phẩm văn học sẽ được lưu truyền, lưu truyền rộng rãi, trở thành món ăn tinh thần của nhân dân các nước trên thế giới.

——Ý kiến ​​đánh giá: Các ý kiến ​​trên là sự đánh giá tổng thể về giá trị của tác phẩm văn học, không chỉ là kim chỉ nam cho hoạt động sáng tạo văn học của mỗi nhà văn mà còn là yêu cầu.

——Tác phẩm đạt đến “chân-thiện-mỹ” vượt qua mọi giới hạn về thời gian, không gian và trở thành tác phẩm chung của toàn nhân loại, mọi thời đại. (Liệt kê một số tác phẩm tiêu biểu trong lịch sử văn học để minh hoạ).

Phân tích truyện ngắn “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam:

– Giới thiệu tác phẩm: những giá trị chung về nội dung cốt truyện, thế giới nhân vật, nội dung tư tưởng, nghệ thuật…nhấn mạnh các giá trị “chân – thiện – mỹ”

– Sự thể hiện “chân-thiện-mỹ” trong tác phẩm:

+ Qua bức tranh về khu phố phường và cuộc sống của người dân trên phố phản ánh chân thực bức tranh đời sống xã hội Việt Nam những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. (Phân tích các vùng cụ thể và chi tiết về cuộc sống của người dân)

+ Thể hiện một cái nhìn, một khung cảnh xót thương, yêu thương, đồng cảm với những sinh linh bé nhỏ, đang chết dần chết mòn trong những con đường của khu ổ chuột nhưng cũng là một ước mơ, một hi vọng về sự đổi thay, về một điều tươi sáng sắp tới. (Phân tích những biểu hiện cụ thể của tinh thần nhân đạo Talin trong các tác phẩm của ông)

+ Sáng tạo đặc sắc, độc đáo trong hình thức nghệ thuật tạo nên tác phẩm văn xuôi thơ trữ tình, nhẹ nhàng, tinh tế, sâu sắc.

Phân tích truyện ngắn “Con tàu ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu:

——Khái quát tác phẩm: những giá trị chung về nội dung cốt truyện, thế giới nhân vật, nội dung tư tưởng, nghệ thuật…nhấn mạnh các giá trị “chân-thiện-mỹ”.

– Sự thể hiện “chân-thiện-mỹ” trong tác phẩm:

+ Phản ánh chân thực, sâu sắc những vấn đề trong đời sống xã hội, những góc khuất, những khoảng trống đằng sau vẻ ngoài thơ mộng của cuộc sống. (Phân tích vấn đề phản ánh trong tác phẩm của Nguyễn Minh Châu)

+ Cái nhìn khám phá, phát hiện, cảm thông và trân trọng đối với những người lao động, những con người bé nhỏ kém may mắn còn bị khuất lấp trong sự vận động đi lên của xã hội. (Phân tích tư tưởng, tình cảm, thái độ của người viết qua các nhân vật)

+ Đặc điểm nghệ thuật: nghệ thuật xây dựng tình huống, nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, đời sống… đặc biệt là sự đổi mới về bút pháp, thể văn mới phù hợp với việc phản ánh hiện thực như sau. Góc nhìn của một nghệ sĩ…

3. Kết thúc:

——Nhận xét về sức sống của hai tác phẩm “Chân-Thiện-Mỹ” trong lòng người đọc và trong đời sống văn học và giá trị của “Chân-Thiện-Mỹ”.

– Đánh giá ý nghĩa lý luận và thực tiễn của các câu hỏi đặt ra.