Tìm hiểu truyện ngắn Người vợ bé bỏng của Kim Lân
Chủ đề một:
“Bà lão cúi đầu không nói gì. Bà lão hiểu ra. Người mẹ tội nghiệp cũng hiểu ra trong lòng, bà thở dài xót xa cho số phận đứa con của mình. Chao ôi, có ai lấy một đứa con, có thể nào làm khi đến giờ ăn trong bếp mà mong sau này Sinh con là được mở mang tầm mắt Còn em… trong hốc mắt rưng rưng ấy là hai hàng nước mắt… em có biết không , cái này đói khát không chịu nổi, cho nhau ăn được không?”
(Trích từ “Gánh gái Kim Lan”)
- Biểu thức nào được sử dụng trong đoạn văn này?
- Ý chính của đoạn văn trên là gì?
- Tìm những thành ngữ dân gian được sử dụng trong văn bản và nêu tác dụng nghệ thuật của những thành ngữ đó.
- Theo em dấu chấm lửng (…) trong câu có ý nghĩa gì…?
- Viết đoạn văn khoảng 200 chữ bày tỏ quan điểm của em về tình mẫu tử.
Câu trả lời gợi ý:
1. Các cách diễn đạt được sử dụng trong văn bản: Biểu cảm, tự sự.
2. Nội dung chính của văn bản Diễn tả tâm trạng của bà cụ Từ khi biết con trai (Đổng Lệ đóng) dẫn một người phụ nữ xa lạ về nhà.
3. Các thành ngữ dân gian được sử dụng trong văn bản:
+ vợ chồng
+ sinh con
+ Ăn những gì bạn nên làm.
– Hiệu quả: Cách sử dụng thành ngữ dân gian làm cho suy nghĩ, tình cảm của nhân vật gần gũi với thiên nhiên, tình mẹ dành cho con được thể hiện chân thực.
4. Ý nghĩa: Nó thể hiện những cung bậc cảm xúc độc thoại nội tâm của bà Tú khi so sánh với những người khác – ngậm ngùi, xót xa, uất ức… Không nói nên lời.
5. Ý chính:
Tình mẹ là tình mẹ dành cho con…
– thể hiện tình mẫu tử
– Ý nghĩa của tình mẹ
– Phê phán những đứa con bất hiếu với mẹ.
– Bài học nhận thức và hành động
Chủ đề 2:
Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:
Bà lão ngập ngừng theo con trai vào nhà. Đến giữa sân, bà lão dừng lại, bà lão càng ngạc nhiên hơn. Chết tiệt, làm sao có thể có một người phụ nữ trong đó? Người phụ nữ nào sẽ đứng ở đầu giường của con trai mình như vậy? Tại sao tôi phải nói xin chào với bạn? Không phải là một đứa trẻ Duke. Đó là ai? Bà cụ chớp mắt cho đỡ mờ vì chợt nhận ra mắt mình đang lé. Bà cụ lại nhìn người phụ nữ một cách cẩn thận, nhưng bà vẫn không nhận ra đó là ai. Bà cụ quay đầu nhìn con trai, khó hiểu.
Làng Nụ Cười:
– Vậy thì anh lên giường đi ngủ đi.
Bà lão bước vào. Người đàn bà tưởng bà già và điếc nên lại chào:
– Bạn quay trở lại rồi!
Tuyệt vời, làm thế nào về nó? Bà lão lo lắng ngồi trên giường. Trang nhắc mẹ:
– Nhìn vào nhà tôi, nó chào bạn.
Thấy mẹ vẫn chưa hiểu, anh nhích lại gần nói tiếp:
– Nó mới về nhà tao kết bạn đấy! Chúng ta sinh ra để sống cùng nhau… chỉ là một con số…
Bà cụ cúi đầu không nói gì. Bà lão đã hiểu. Người mẹ đáng thương ấy cũng thấu hiểu trong lòng, vừa xót xa vừa thương hại cho số phận của đứa con mình. Than ôi, người ta cưới con trong nhà ăn thì không sao, nhưng tôi hy vọng sẽ có con trong tương lai. Còn tôi… trong đôi mắt rũ rượi của nàng, rơi hai hàng nước mắt… Không biết có nuôi được nhau trong cơn đói khát này không.
Bà lão thở dài, ngẩng đầu lên và nhìn chằm chằm vào người phụ nữ. Thị nhìn xuống, tay mân mê vạt áo tơi tả. Bà lão nhìn con và nghĩ: Người ta luôn phải bước lên những bậc thang khó khăn và đói khát này, và họ phải dắt theo những đứa con của mình. Chỉ có con trai mới được lấy vợ… Thôi, làm mẹ rồi, mẹ không thể chăm sóc con được nữa… May mà vượt qua được giai đoạn này, con trai cũng có vợ, yên bề gia thất Làm thế nào anh ta có thể quan tâm đến tất cả những điều này?
Bà lão khẽ hắng giọng, nhẹ nhàng nói với “cô dâu”:
——Ừ, hai người là định mệnh, và tôi cũng rất hạnh phúc…
Trang thở phào nhẹ nhõm, lồng ngực nhẹ hẳn đi. Anh ho nhẹ rồi sải bước ra sân. Bà Tư chậm rãi nói tiếp:
– Nhà tôi nghèo. Bạn và vợ của bạn có nói với nhau về kinh doanh? Sau đó, may mắn thay, tôi đã cho anh ta một số tiền lớn … Làm thế nào để bạn biết, ai là người giàu có trong gia đình cha họ, và ai là người có ba đời? Nếu vậy thì con bạn sau này sẽ đến.
Bà lão trố mắt nhìn ra ngoài. Bóng tối bao trùm lên đôi mắt. Xa xa, dòng sông trắng sáng uốn khúc qua những cánh đồng tối. Gió thổi vào, mùi nhang cháy trong phòng người chết xộc vào mũi. Bà lão thở dài thườn thượt. Bà lão nghĩ đến ông già và đứa con gái nhỏ của mình. Bà lão nghĩ đến cuộc đời dài dằng dặc của mình. Khi vợ chồng họ kết hôn, cuộc sống của họ sẽ tốt hơn so với cha mẹ trước đây của họ? …
– Tôi đang ngồi ở đây. Ngồi đây và thư giãn đôi chân mệt mỏi của bạn.
Bà cụ nhìn người đàn bà thương hại. Bây giờ có cô dâu và trẻ em ở nhà. Người phụ nữ hơi di chuyển, nhưng vẫn ở yên tại chỗ. Bà cụ hạ giọng ân cần:
——Làm được vài món cũng không sao, nhưng nhà tôi nghèo, lúc này không ai nhận. Chìa khóa cho mối quan hệ của bạn là bạn hạnh phúc. Đói năm nay chúng ta cưới nhau rồi anh xin lỗi…
Bà lão không nói nên lời, nước mắt cứ chảy dài trên má.
(Ngữ văn 12, Tập II, NXB Giáo dục, 2008, tr.28-29)
Câu hỏi một: Chủ đề của đoạn trích là gì?
chương 2: Theo em vì sao bà cụ Tứ nói với các con Yeah, tốt, bạn được định sẵn để sống cùng nhau, và tôi cũng hạnh phúc… thay thế… bạn cũng đồng ý?
Câu hỏi ba: Hãy nêu cảm nhận của em về thái độ của tác giả, về nhân vật bà Tú.
Câu hỏi bốn: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 8-10 dòng). Trong văn bản ngắn, nêu cảm nghĩ của em về tấm lòng của mẹ.
