Cảm nhận nỗi niềm của con người trong hai bài thơ “Sông Dương Tử” (Huy Cận) và “Việt Bắc” (Tố Hữu)
“Tầng mây cao đè núi bạc
con chim nhỏ trong bóng tối
lòng dân tộc trôi theo dòng nước
Không có khói hoàng hôn và nỗi nhớ. “
(Trích Tràng Giang – Huy Cận – Văn 11, Tập 2, tr. 29)
“Em đi rồi anh nhớ những ngày ấy
Tôi ở đây và ở đó, buồn vui lẫn lộn
Thương nhau củ sắn chia lại
Chia nửa bát cơm đắp chăn”
(Trích Việt Bắc – Tố Hữu – Ngữ văn 12, tập 1, tr 111)
Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm, hai bài thơ
1. Nỗi nhớ người trong bài “Tràng Giang” của Huy Cận.
* nội dung:
+ Cảnh hoàng hôn hùng vĩ: mây cao vắt núi bạc.
+ Hình ảnh “Cánh chim” mang bóng chiều nặng nề, cảnh nguy nga tráng lệ mà buồn man mác.
+ Nỗi nhớ nhà, nỗi nhớ muôn thuở, da diết cháy bỏng trong lòng nhà thơ.
* Nghệ thuật:
Phong cách heptadic hiện đại.
+ Mượn thơ Thôi Hiệu, Huy Cận thể hiện nỗi nhớ nhà một cách sáng tạo.
+ Nghệ thuật tương phản: Mây cao/Núi bạc – Chim có cánh; Con người tầm thường trước vũ trụ bao la vô biên.
2. Nỗi nhớ trong bài “Việt Bắc” của Tố Hữu
* nội dung:
+ Nỗi nhớ Việt Nam trong lòng người chết
+ Người ra đi gợi lại những kỷ niệm gắn bó: những ngày gian khổ, đồng bào Việt Nam cùng cán bộ cách mạng chia vui sẻ buồn, sẻ chia niềm vui nỗi buồn.
+ Khẳng định lòng kính yêu, biết ơn của đồng bào Việt Nam đối với cách mạng
* Nghệ thuật:
+ Vận dụng sáng tạo thể thơ lục bát truyền thống.
+ Giọng ngọt ngào, chân thành.
+ sử dụng cặp đại từ “Tôi” Sáng tạo.
+ Giọng văn giản dị, giàu hình ảnh.
Ba, điểm tương đồng và khác biệt:
*điểm tương đồng:
Cả hai câu thơ đều thể hiện niềm khao khát của con người trong một hoàn cảnh cụ thể.
* Đặc sắc:
– Chất thơ trong bài thơ Tràng Giang:
+ Nêu cảm nghĩ về vẻ đẹp hùng vĩ của quê hương, những cảnh đẹp buồn. Vì nhân vật trữ tình luôn có ý thức về cuộc đời và con người nhỏ bé, dễ bị tổn thương.
+ Thể thơ 7 chữ, sử dụng từ láy “đẳng cấp”, “vững chãi”.
– Thơ trong Thi nhân Việt Nam:
+ Thể hiện nỗi nhớ nhung những năm tháng gian khổ và chia sẻ những thăng trầm giữa đồng bào Việt Nam với cán bộ cách mạng.
+ Nhắc nhở về truyền thống đạo lý ân nghĩa, trung nghĩa “Tục ngữ: Uống nước nhớ nguồn”
+ Lời thoại ngọt ngào, tha thiết. Sử dụng những hình ảnh, lối diễn đạt dân gian quen thuộc. Vì vậy, chuyện nghĩa tình cách mạng dễ ăn sâu vào lòng người.