Cảm nhận bài thơ: “Đường Việt Bắc của em…”.Nhận xét về đặc điểm trữ tình chính trị trong thơ Đỗ Hữu

“Con đường Việt Bắc của tôi
Đêm ầm ầm như động đất
Quân đội đi giám sát cùng một điều
Ánh sao trên đầu súng, đội nón nan.
Đông đảo người dân thắp đuốc đỏ
Dấu chân trên sỏi đá, muôn ngàn ngọn lửa tung bay.
Nghìn đêm sương mù
Đèn pha sáng như mai.
Tin vui miền Sambai
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên Mừng ngày trở lại
Hạnh phúc từ Dongta, Anhe
Tiến lên Việt Nam, Deguan, Hongshan”.

(Việt Bắc – Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018, tr.112)

Bạn nghĩ gì về bài thơ trên? Từ đó, nhận xét về đặc điểm chính trị trữ tình trong thơ Du Bạn.

gợi ý bài tập về nhà:

* Giới thiệu sơ lược về tác giả Đỗ Hữu, tác phẩm và đoạn trích Nhạc Bắc.

* Bình thơ:

– Cảnh phản chiến sôi nổi trên đường phố Việt Nam về đêm:

+ Các đoàn quân ra trận: đông đảo về số lượng, mạnh mẽ, hào hùng và có tinh thần lãng mạn.
+ Đoàn xã vận chuyển thóc lúa đi kháng chiến, khung cảnh thật hoành tráng, vui tươi, hân hoan, sôi nổi, náo nhiệt chẳng khác gì ngày hội.
+ Đoàn xe chiến đấu ban đêm đèn sáng trưng.

→ Bài thơ có bố cục hài hòa: hiện thực-lãng mạn; nghiêng về sử thi-cảm hứng lãng mạn.

– Không khí tưng bừng phấn khởi của quân dân Việt Nam trong ngày toàn thắng.

– Nghệ thuật: sử dụng từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi; nhịp thơ linh hoạt; sử dụng biện pháp tu từ hiệu quả;…

* Nhận xét về đặc điểm trữ tình chính trị trong thơ Du Bạn:

Khái niệm thơ trữ tình chính trị là thơ miêu tả trực tiếp các vấn đề chính trị và các sự kiện chính trị, với cảm xúc mạnh mẽ.

– Trữ tình – chính luận là một trong những nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu, được thể hiện rõ nét trong thơ Việt Bắc nói chung và thơ ca nói riêng:

+ Về chính trị: Việt Bắc đề cập đến những sự kiện lịch sử có ý nghĩa trọng đại đối với cả dân tộc: sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Trung ương Đảng và chính phủ rời căn cứ địa Việt Bắc trở về Hà Nội. Bài thơ lấy cảm hứng từ cuộc chiến đấu vì cuộc kháng chiến anh dũng và chiến thắng oanh liệt của quân và dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

+ Trữ tình: Niềm tự hào, sung sướng của một nhà thơ.