
So sánh Cái Ngỡ ngàng của Thúy Kiều trong đoạn trích “Nỗi buồn của tôi” (trích Truyện Kiều của Nguyễn Du) và Nguyễn Duy trong bài thơ “ánh trăng”
M. Gorki nói: “Văn học là nhân học”T. Shekhov khẳng định: “Nghệ sĩ chân chính phải lấy nhân đạo làm gốc“. Một tác phẩm văn học không chỉ là kết tinh tình yêu con người của người nghệ sĩ, mà còn là sự thức tỉnh tình yêu cuộc sống, tình người. Đôi khi, người ta chợt thấy “sợ hãi” Có biết bao cảm xúc, biết bao cảm xúc trước những điều thân quen. Có thể nói, “sợ hãi” Một đêm buồn sau khi nhân vật Thúy Kiều bán mình chuộc cha (trích nỗi đau của tôi) Và “sợ hãi” Chất trữ tình trong bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Vệ là sự ngỡ ngàng trước thiên nhiên vĩ đại của con người.
Đến với kiệt tác văn học Việt Nam “Tiểu Kiều truyện”, người đọc lần theo số phận của người tài nữ Thôi Kiều ngơ ngác trước nguồn cảm hứng ngợi ca của Nguyễn Du mà không khỏi chạnh lòng. Sự may mắn đào hoa đang rơi vào tình huống: “Long Thành hai lần, Thanh y hai lần”. Và khi Thúy Kiều bị Tú Bà ép tiếp khách ở lầu xanh, đó là lúc Nguyễn Du viết nên những dòng cảm xúc sâu sắc nhất “Máu trên đầu bút”:
“Khi người canh thức;
Tôi giật mình và thấy thương mình. “
Đoạn thơ miêu tả khung cảnh tất bật, hỗn độn, hỗn độn trong tòa nhà xanh, “Thức dậy khi đồng hồ kết thúc”. Whore’s Identity lăn lộn trong niềm hân hoan và đồi truỵ.Nhưng trong một khoảnh khắc hiếm hoi, Nguyễn Du đã để cho nhân vật của mình “sợ hãi”, Để đối mặt với chính mình, để theo đuổi phần tự nhận thức đó, cuộc đời anh đã bị chôn vùi trong sự nhơ nhớp, tủi nhục và bóng tối.
Câu thơ cân đối 3/3 ở khổ thơ đầu (Khi tỉnh rượu/ khi đã hết mùa màng) gợi bước đi chậm rãi của thời gian, sang câu thơ tiếp theo nhịp điệu chuyển hẳn, ngắt nhịp 2/4/2 (Giật mình/ Em yêu). bản thân mình một lần nữa )/thở dài). Điệp từ “bất ngờ” kết hợp với ngắt nhịp diễn tả sự hoảng hốt của Joe khi nhận ra ngôi nhà màu xanh ô uế, nhận ra tình cảnh khốn cùng của mình giữa đám ăn chơi.
Sự “bất ngờ” ở đây không phải là một phản ứng sinh lý do tác động đột ngột của ngoại cảnh. Cái “bất ngờ” trong câu thơ này là một phản ứng tâm lý, nhận thức, đột biến. Đây là thời điểm mà tâm trạng và nhận thức tỏa sáng. Đó là bản lề đóng-mở của hai thế giới cảm xúc, đối lập và tương phản: đối lập giữa quá khứ “êm đềm” với hiện thực phiêu bạt, bồng bềnh; đối lập giữa vô thức và hữu thức, vô thức và thức – kép, đối lập các trạng thái cảm xúc.Câu trước còn là cuộc sống sung túc, sau sự “bất ngờ” là bắt đầu cuộc truy cầu khốc liệt của cá nhân, để “Tôi cảm thấy tiếc cho bản thân mình”.
Trước từ “sốc” là ngôn ngữ của người kể, sau từ “sốc” là ngôn ngữ độc thoại nội tâm của nhân vật. Từ “sốc” tuy giản dị nhưng đã làm được một việc rất lớn: đưa nhà thơ và người đọc cùng hòa vào nhân vật, đồng cảm với họ, xuyên thấu trái tim, soi sáng nhân vật. nhân phẩm và cá tính. Đây cũng chính là chiều sâu tư tưởng nhân đạo của đại thi hào Nguyễn Đức.
Đọc lại “Ánh trăng” của Nguyễn Duy, chúng ta bắt gặp một khoảnh khắc “bất ngờ” – khoảnh khắc bất ngờ khi nhân vật trữ tình đối mặt với mặt trăng:
mặt trăng tròn và tròn
kể cho tôi nghe về anh chàng ngẫu nhiên đó
ánh trăng im lặng
Đủ để làm tôi sợ. “
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có hình thức là một truyện ngắn được kể theo trình tự thời gian. Tuyến trữ tình của nhà thơ cũng theo tuyến tự sự này. Sự ra đời của bài thơ này bắt đầu từ sự cố mất điện ở thành phố – “bỗng đèn tắt; mua nhà – đinh tối”, nhân vật trữ tình “vội tung tung cửa sổ”, bắt gặp vầng trăng rằm – vầng trăng thanh bình của tuổi thơ, “bí mật” của “Lâm trận” Đó là “tháng tri ân” đã từng tỏa ánh sáng dịu mát và làm tuổi thơ ngập tràn niềm vui hạnh phúc, là người bạn đồng hành cùng tay súng tưởng chừng như có một kỷ niệm khó quên… Đó cũng là vầng trăng thường đi qua ngõ nhưng đã bị lãng quên “như trăng trên phố khách lạ”.
Hôm nay tôi lại thấy trăng, trăng vẫn “tròn trịa”, vẫn đầy yêu thương, vẫn dịu dàng, vẫn độ lượng – “ánh trăng im lìm”. Trong trường hợp tái hợp này, hiện tại gặp lại quá khứ, bắt đầu từ hôm nay, nhìn lại hôm nay và hôm qua. Bí mật, đời tư mang ý nghĩa thổ lộ, đằng sau một câu chuyện có ẩn tình. Khoảnh khắc “bất ngờ” cất lên như một lời tự nhủ. Thật giật mình khi nhân vật trữ tình thức tỉnh lương tâm, ngoảnh lại, thấy mình trong quá khứ, thấy một ngày ân tình mình vội vàng lãng quên. Cú sốc khiến người đọc nhận ra và suy nghĩ về ý nghĩa của một cuộc sống có ý nghĩa. Đó là một bất ngờ quý giá, một nhu cầu thiết yếu của con người.
Mỗi nhà văn, nhà thơ đều nắm bắt những khoảnh khắc “kỳ diệu” trong đời người đến rất nhanh và bất ngờ, mang đến cho người đọc những giây phút sống cùng nhân vật của mình, mang lại giá trị cảm nhận, nhận thức và xúc cảm sâu sắc.
Văn học nghệ thuật là lĩnh vực có thể soi sáng rõ nhất thế giới tinh thần của con người. Bởi hơn bất kỳ lĩnh vực khoa học nào khác, văn học đã đảm nhận chức năng phản ánh và khám phá con người, đặc biệt là phần “con người bên trong con người” – phần sâu thẳm nhất, phần vô tận của mỗi tiểu vũ trụ, phần trụ cột. Để nhìn thấu các chiều kích của thế giới này, nhiều nghệ sĩ đã để nhân vật của mình bộc lộ nội tâm, thấu hiểu cơ chế tâm lý và cảm xúc của họ trong một hoàn cảnh nhất định.
Trong một số trường hợp đặc biệt, chúng ta bắt gặp những khoảnh khắc “đáng kinh ngạc” quý giá. Văn học nghệ thuật là lĩnh vực có thể soi sáng rõ nhất thế giới tinh thần của con người. Vì văn học, hơn bất kỳ lĩnh vực khoa học nào khác, đảm nhận chức năng phản ánh và khám phá con người, đặc biệt là phần “con người bên trong con người” – phần sâu thẳm nhất, phần vô tận của mỗi tiểu vũ trụ, phần trụ cột. Để nhìn thấu các chiều kích của thế giới này, nhiều nghệ sĩ đã để nhân vật của mình bộc lộ nội tâm, thấu hiểu cơ chế tâm lý và cảm xúc của họ trong một hoàn cảnh nhất định. Trong một số trường hợp đặc biệt, chúng ta bắt gặp những khoảnh khắc “đáng kinh ngạc” quý giá.
Có thể coi cái “bất ngờ” của các nhân vật trong hai tác phẩm chính là sự nhận thức về hoàn cảnh của bản thân trước những biến đổi bất ngờ, đột ngột và quá lớn. Sự ngỡ ngàng của con người ấy khiến người đọc nhận ra rằng cuộc đời có chút tàn khốc, có những mất mát rất lớn, có những thứ cần phải nâng niu, nắm bắt trước khi đánh mất.