Hình ảnh cái chết được khắc họa trong Tây Tiến (Quang Dũng) và Đàn ghi ta của Lorca (Thanh Thảo).

1. Hình ảnh cái chết được miêu tả trong bài thơ “Tây Thiên-Quảng Đông”:

+ Quang Dũng không giấu giếm sự khốc liệt của chiến tranh, những mất mát hi sinh của những người lính đã chết gây bao đau thương:

Rải rác trên biên giới của những vùng đất xa xôi
Ra chiến trường không tiếc đời xanh
Áo thay chỗ ngồi, tôi về với đất
Mã Giang solo

+ thơ “Đời xanh không tiếc chiến trường” Khẳng định mạnh mẽ tinh thần của tuổi trẻ, anh sẵn sàng chấp nhận cái chết và chiến thắng cái chết, sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân của mình cho sự nghiệp vĩ đại của dân tộc. Đây là lòng dũng cảm tinh thần và hành vi cao thượng của những người lính Xitian. Thái độ chiến đấu, lí tưởng dấn thân vào con đường hào hùng, bi tráng.

+ Tác giả sử dụng ngôn ngữ Hán Việt trang trọng (biên cương, phương xa, áo dài, về đất khách, độc tấu) để thể hiện nỗi đau, nỗi buồn qua hình ảnh tiễn biệt xen lẫn tự hào, ngợi ca. Tây Bắc đương nhiên là tiếng nói của cả dân tộc. Sự hy sinh của những người lính thật thấm thía và được miêu tả bằng cảm hứng bi tráng. Cái chết nối trời đất, nối lòng người, khiến nó trở nên thiêng liêng, bất tử.

+ Nghệ thuật: Kết hợp phong cách miêu tả lãng mạn với bi kịch, sử dụng ngôn ngữ tạo hình đặc sắc, độc đáo, cách phối hợp giọng điệu,… thể hiện thành công nghệ thuật nội dung.

2. Hình ảnh cái chết được miêu tả trong bài thơ “Đàn ghi ta” của Lorca Thanh Đào:

+ Thông qua nghệ thuật hoán dụ chiếc áo choàng đỏ, khung cảnh Lorca bị hành quyết được miêu tả sinh động, tiến thẳng đến trường bắn, tái hiện lại giây phút bi tráng nhất về cái chết của Lorca. Lúc này, ông bị phát xít Pháp giết hại, phát xít ném xác Lorca xuống giếng để chôn. Cái ác của sức mạnh tàn bạo là kẻ thù của cái đẹp, và nó khơi dậy nỗi sợ hãi trong lòng:

Tây ban nha
hát nghêu ngao
đột nhiên sợ hãi
áo choàng đỏ
Lorca được đưa đến phạm vi
anh đi như người mộng du

+ Tây Ban Nha – Nghêu hát, vừa gợi cái chết bi tráng của Lorca như một kẻ mộng du, một cách vượt thoát, lảo đảo vào cõi chết, liều lĩnh trước nỗi đau của người nghệ sĩ yêu tự do, vừa gợi tính chất hung dữ của cuộc đấu tranh giữa nhân vật Ánh Sáng. -đen tối, thiện-ác, cũ-mới trong chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha lúc bấy giờ.

+ Từ “bỗng kinh hãi” là sự đổ vỡ ghê gớm. Truyền thông Tây Ban Nha cho biết vụ sát hại Lorca vẫn là một trong những vết thương chưa lành của Tây Ban Nha. Khi Tây Ban Nha nghe tin Lorca bị sát hại, họ vô cùng bàng hoàng. Và khuấy động nỗi đau và sự tức giận trong mọi người.

+ hình ảnh “Áo choàng đỏ” Gợi nhớ Tây Ban Nha như một đấu trường khổng lồ. Đó là cuộc chiến sinh tử giữa khát vọng dân chủ của người lính Lorca và chế độ độc tài thân phát xít. Giữa những nghệ sĩ khao khát đổi mới nghệ thuật và sự bảo thủ của thế giới nghệ thuật cũ.

+ Nghệ thuật: Thể thơ tự do theo phong cách tượng trưng, ​​siêu thực, kết hợp giữa tự sự và trữ tình, thơ và nhạc, giữa màu sắc thơ ca phương Đông và chất bi tráng của giao hưởng phương Tây. Ảnh thơ lạ, hóa trang…

3. So sánh hai bài thơ:

– Điểm tương đồng:

Cả hai bài thơ đều nói về cái chết của những người tiền phong lỗi lạc, yêu tự do, yêu nước, mở đường cho những lý tưởng về vẻ đẹp bi tráng, anh hùng vượt lên trên hiện thực nghiệt ngã, bi thảm. Bi kịch, nhưng mỗi tác giả lại nhìn nhận, cảm nhận và thể hiện một cách độc đáo, sáng tạo.

– Sự khác biệt:

+ Sự hi sinh và cái chết của Tây Tiến của Quang Dũng được miêu tả gián tiếp qua hình ảnh (xa mộ) và ngôn ngữ (về cố hương). Cái chết không phải là cái chết của một người mà là sự hy sinh bi tráng của những người lính Xitian, một bài ca hùng tráng được sáng tác qua tượng đài tập thể, mang đậm dấu ấn sử thi của một dân tộc anh hùng. Cảm hứng lãng mạn khiến cái nhìn về cái chết của người lính không chỉ khốc liệt trong trận chiến sinh tử mà còn sáng ngời vẻ đẹp lí tưởng, lòng dũng cảm và lí tưởng của người chiến binh xưa. Nghệ thuật chính là sự kết hợp giữa bút pháp Lãng mạn và bi kịch, sử dụng ngôn ngữ tạo hình đặc sắc và độc đáo, âm nhạc và hội họa phong phú.

+ Sự hi sinh, cái chết của Thanh Thảo trong Đàn ghi ta của Lorca được miêu tả trực tiếp qua hình ảnh chiếc áo bào nhuộm đỏ, nhảy múa trên trường bắn. Chỉ riêng cái chết và sự hy sinh của Lorca đã tạo nên vẻ đẹp nhân văn và mở đường cho cuộc đấu tranh giữa ánh sáng và bóng tối, cái thiện và cái ác, cái cũ và cái mới, trong chính trị và nghệ thuật. Đặc biệt là ở Tây Ban Nha lúc bấy giờ, vì sự tiến bộ của nhân loại, vì nghệ thuật nói chung. Thể thơ tự do mang phong cách tượng trưng, ​​siêu thực, sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình, giữa chất thơ và chất nhạc, giữa màu sắc thơ ca phương Đông và chất bi tráng của nhạc giao hưởng phương Tây, hình ảnh thơ lạ. Ảo hóa, ảo hóa v.v… để tạo dấu ấn thơ riêng.