Tác phẩm văn học: khái niệm, nội dung và đặc điểm hình thức.

1. Khái niệm.

Tác phẩm văn học là tác phẩm ngôn ngữ nghệ thuật do cá nhân hoặc tập thể sáng tạo, thể hiện khái quát đời sống, nhân vật dưới hình thức hình tượng nghệ thuật, thể hiện tư tưởng, tình cảm, thái độ của chủ thể trước hiện thực.

Tác phẩm văn học luôn là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan

Tác phẩm văn học không phải là sản phẩm cố định. Nó mang tính lịch sử, đa nghĩa, biến đổi về văn bản và người đọc cảm nhận nó khác nhau trong các giai đoạn lịch sử khác nhau.

2. Tác phẩm văn học là một hệ thống chỉnh thể.

——Tính toàn vẹn của tác phẩm văn học chủ yếu thể hiện ở mối quan hệ giữa nội dung và hình thức.

Nội dung và hình thức của tác phẩm văn học có quan hệ mật thiết với nhau như hồn và xác.

– Nội dung gồm: đề tài, chủ đề, ý chính thể hiện qua nhân vật.

– Hình thức: ngôn ngữ, kết cấu, thể loại.

3. Nội dung và hình thức tác phẩm văn học.

Một. nội dung tác phẩm văn học.

Nội dung tác phẩm xuất phát từ mối quan hệ giữa văn học và hiện thực. Nó phản ánh mối quan hệ nhất định giữa con người với các hiện tượng đời sống. Đó vừa là cuộc sống có ý thức, vừa là sự đánh giá cảm tính về cuộc sống ấy.

Nội dung của tác phẩm văn học là một hiện tượng đời sống được nghệ thuật khai thác, được lí tưởng tác giả soi sáng, được vòng tư tưởng của tác giả thẩm thấu. (Gulayev)

* Khái niệm nội dung.

– Chủ đề: Đó là phạm vi cuộc sống được tác giả lựa chọn, tổng kết, đánh giá và thể hiện trong văn bản.

Ví dụ: Tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Đạt Tư viết về đề tài nông dân.

– Chủ đề: Đó là nội dung của cuộc sống được phản ánh trong các tác phẩm.

Ví dụ, “Tắt đèn” của Wu Datao có chủ đề mô tả nỗi khổ của nông dân dưới chế độ thuế má siêu cao của địa chủ thực dân và phong kiến. Nó cũng mô tả sự mâu thuẫn giữa quyền lực và các quan chức.

Chủ đề không phụ thuộc vào độ dài của văn bản, mỗi văn bản có thể có nhiều chủ đề.

– Chủ đề tư tưởng: Đó là thái độ của nhà văn đối với cuộc sống và con người, những suy nghĩ và tình cảm được thể hiện trong các tác phẩm của mình.

Ví dụ, “Tắt đèn” thể hiện sự đồng cảm, chia sẻ sâu sắc và mối quan hệ mật thiết của Wu Datao với những người nông dân. Đồng thời, tác phẩm thể hiện thái độ của nhà văn đối với bọn quan lại, địa chủ.

– Cảm hứng nghệ thuật: là cảm xúc chủ đạo của văn bản. Đó là những tâm trạng, cảm xúc được thể hiện một cách đậm nét, trôi chảy trong văn bản.

Ví dụ, “Tắt đèn” của Wu Datu lấy cảm hứng từ tình yêu và sự tức giận.

b.phiên bản.

– Hình thức là sự thể hiện nội dung, là cách thức thể hiện nội dung

– Hình thức được xây dựng trên chất liệu, ngôn ngữ đời sống kết hợp với sự sáng tạo độc đáo của nhà văn.

Hình thức của tác phẩm văn học được kiến ​​tạo thông qua sự tổng hòa sinh động của một hệ thống các phương tiện biểu đạt nhằm thể hiện tổ chức bên ngoài và tổ chức bên trong của nội dung tác phẩm như một chỉnh thể thống nhất.

* Khái niệm về hình thức văn học.

– ngôn ngữ: Yếu tố đầu tiên của một văn bản văn học. Cảm từ tạo nên các chi tiết, hình ảnh, kí tự trong văn bản. Từ ngữ tồn tại trong câu văn, hình ảnh, ngữ điệu, mang tính chất cá nhân. Lời của Nguyễn Tuân; sự trong sáng và chín chắn của Thạch Lam; quê hương của Nguyễn Bình…

– kết cấu: Là sự sắp xếp, tổ chức các yếu tố của một bài viết thành một thể thống nhất, hoàn chỉnh và có ý nghĩa. Bất kỳ văn bản văn học nào cũng phải có một cấu trúc nhất định. Kết cấu phải phù hợp với nội dung.

+ Có cấu trúc nội dung đồ sộ.

+ Có cấu trúc đùa bất ngờ.

+ Theo ý tưởng bài báo, tạp chí có cấu trúc mở.

– Loại: Đó là quy tắc sắp xếp hình thức của văn bản sao cho phù hợp với nội dung của văn bản.

Ví dụ: bộc lộ cảm xúc có thể làm thơ, kể những sự việc, những mối quan hệ diễn ra trong cuộc sống, con người có thể đánh máy;

4. Ý nghĩa nội dung và hình thức của tác phẩm văn học.

Văn bản văn học cần có sự thống nhất cao về nội dung và hình thức, có nội dung tư tưởng đẹp và hình thức nghệ thuật hoàn hảo. Đây là một ý nghĩa vô cùng quan trọng, đồng thời cũng là tiêu chí để đánh giá một tác phẩm.

– Trong quá trình phân tích, chúng ta chỉ chú trọng đến nội dung mà bỏ qua hình thức. Phân tích phải luôn kết hợp giữa nội dung và hình thức.

– Trong đời sống văn học, một số văn bản đạt được nội dung bất chấp hình thức và ngược lại. Chúng ta cần biết điều này khi tìm hiểu và phân tích văn bản.

5. Mối quan hệ giữa nội dung và hình thức tác phẩm văn học.

Nội dung và hình thức thực chất là một phạm trù triết học liên quan đến mọi hiện tượng trong đời sống. Hình thức phải là hình thức của một nội dung nhất định, còn nội dung bao giờ cũng là nội dung được thể hiện thông qua hình thức. Cả hai đều không thể thiếu, và ngược lại. Tác phẩm nghệ thuật là một hiện tượng xã hội, vì vậy trong một tác phẩm nghệ thuật có giá trị, nội dung và hình thức luôn kết hợp chặt chẽ với nhau.

– Nói về một tác phẩm có giá trị, Bielinsky nói: Trong một tác phẩm nghệ thuật, Nếu sự hủy diệt của hình thức có nghĩa là sự hủy diệt của tư tưởng thì nghệ thuật thì tư tưởng và hình thức phải hài hòa với nhau một cách hữu cơ như linh hồn và thể xác và ngược lại. Ông viết ở chỗ khác rằng khi hình thức là biểu hiện của nội dung, thì nó có quan hệ mật thiết với nội dung đến mức tách nội dung ra khỏi nội dung có nghĩa là phá bỏ chính nội dung, và ngược lại, tách nội dung ra khỏi hình thức có nghĩa là phá bỏ hình thức.

– Sự thống nhất giữa nội dung và hình thức thể hiện ở hai mặt: nội dung quyết định hình thức, hình thức phù hợp với nội dung.

Trong tác phẩm văn học, nội dung và hình thức luôn thống nhất một cách hữu cơ và biện chứng. Như Belinsky đã nói: “Nội dung và hình thức gắn bó mật thiết với nhau như hồn và xác”.Sự bền bỉ này là kết quả của tài năng và tâm huyết của nhà văn. Tác phẩm văn học có giá trị lớn còn phản ánh sự thống nhất cao độ giữa nội dung và hình thức. Nhà văn Nga Leonov đã khẳng định: “Tác phẩm nghệ thuật đích thực bao giờ cũng là sự sáng tạo ra hình thức và khám phá ra nội dung”.

Sự thống nhất giữa nội dung và hình thức thể hiện trên mọi phương diện của một tác phẩm văn học: ngữ âm, từ vựng, cú pháp, nhân vật, cấu trúc, thể loại… (số từ trong văn Nam Cao, từ biểu cảm trong văn Thạch Lam).

Trong mối quan hệ giữa nội dung và hình thức của tác phẩm văn học, nội dung bao giờ cũng quyết định hình thức, việc lựa chọn phương tiện và phương pháp sáng tạo tác phẩm. Tất cả các yếu tố cấu trúc ngôn ngữ, thể loại và các yếu tố hình thức khác đều nhằm phục vụ tốt nhất cho chức năng biểu đạt sinh động và sâu sắc nội dung tác phẩm.

Tuy nhiên, hình thức cũng có tính độc lập nhất định. Nó quay trở lại nội dung. Nó đòi hỏi nhà văn phải nghiên cứu và dồn hết tâm huyết để tạo ra một cái gì đó có giá trị nghệ thuật cao nhất. Khi đã tìm được những phương tiện, phương pháp phù hợp nhất thì những phương tiện, phương pháp đó sẽ phát huy giá trị lớn nhất, mang lại giá trị vô giá cho tác phẩm.

Vì vậy, một tác phẩm văn học có được chỗ đứng vững chắc trong lòng người hay không là phụ thuộc vào tài năng và phẩm chất của người nghệ sĩ. Nó phải được nhào nặn bởi bàn tay tài hoa của nhà văn, và mỗi tác phẩm mới là một sáng tạo nghệ thuật thực sự. Sáng tạo nghệ thuật là một loại hình sáng tạo tinh thần. Nó không được sản xuất theo một lộ trình kỹ thuật nào mà phụ thuộc vào ý kiến ​​chủ quan của người nghệ sĩ. Người nghệ sĩ là người quyết định sự ra đời của tác phẩm. Tác phẩm văn học chỉ là sáng tạo nghệ thuật nếu lao động của người nghệ sĩ thực sự là lao động sáng tạo. Nhà văn đóng vai trò quan trọng trong quá trình sáng tạo. Mỗi nhà văn là một thế giới khác nhau, tạo nên sự phong phú cho văn chương, sự đa dạng cho cá tính nghệ thuật.

Tác phẩm của một nhà văn là cả một quá trình công phu, đòi hỏi rất nhiều trái tim và tâm hồn của người nghệ sĩ. Không chỉ mồ hôi, mà cả máu và nước mắt. Một số nghệ sĩ cùng nhau tạo ra một tác phẩm trong suốt cuộc đời của họ, trong khi những người khác chỉ có một khoảnh khắc để tạo ra một tác phẩm.

– Sáng tạo văn học không cho phép nghệ sĩ chân chính giẫm chân hay đi theo lối mòn của người khác.Nam Cao từng nói “Văn chương không đòi hỏi những người thợ khéo làm theo một khuôn mẫu nào. Văn chương chỉ chứa những người biết đào sâu, biết tìm tòi, biết khơi những nguồn chưa khơi, biết sáng tạo những điều chưa biết.“. “Văn chương vượt qua quy luật của sự hư hoại. Chỉ có điều nó không thừa nhận cái chết.” (Sedrin). Tác phẩm văn học ghi nhận sự sáng tạo của người nghệ sĩ và khẳng định sự sáng tạo của người nghệ sĩ với giá trị bất hủ của nó.

Tác phẩm văn học là gì?