Vấn Đề Giáo Dục Giá Trị Sống Của Sinh Viên Ngày Nay
Giá trị của cuộc sống là gì?
Giá trị là cái được xác định là có ích, có tác dụng đối với đời sống vật chất và đời sống tinh thần, có ích, có ý nghĩa và là động lực thúc đẩy các hoạt động của chủ thể. Giá trị cuộc sống là tất cả những gì hữu ích, mong muốn, quý giá, quan trọng và có ý nghĩa trong cuộc sống và khiến mọi người muốn biết, thể hiện và làm cho cuộc sống của họ tốt đẹp hơn. Và góp phần cải thiện cuộc sống nói chung.
Các giá trị sống cũng được sản sinh, hình thành, biến đổi và duy trì theo các quy luật xã hội… Trong giáo dục giá trị sống chủ yếu hướng đến cấp độ cá nhân.
Giá trị cuộc sống chủ yếu là giá trị tinh thần (chưa nói đến giá trị vật chất, tiền bạc, của cải, sức khỏe…) có các mặt sau:
– Phẩm chất cá nhân và giá trị đạo đức. (Bao dung, khiêm tốn, giản dị, trung thực, yêu thương, vui vẻ).
– Giá trị quan hệ, quan hệ nhóm, quan hệ cộng đồng… (tôn trọng, hợp tác, đoàn kết, trách nhiệm).
– Giá trị chia sẻ (hòa bình, tự do).
12 giá trị sống của Liên hợp quốc:
1. Hòa bình: Nếu mọi người đều cảm thấy yên bình bên trong, thì hòa bình sẽ thống trị thế giới.
2. Tôn trọng: Lòng tự trọng là hạt giống mà từ đó sự tự tin lớn lên. Khi chúng ta tôn trọng chính mình, chúng ta sẽ dễ dàng tôn trọng người khác.
3. Tình yêu: Tình yêu là nền tảng để các mối quan hệ được xây dựng và nuôi dưỡng một cách chân thực và bền vững nhất.
4. Khoan dung: Khoan dung là mở rộng trái tim và trải nghiệm vẻ đẹp độc đáo. Chịu đựng cuộc sống không như ý là buông bỏ, dửng dưng, bình thản và bước tiếp.
5. Trung thực: Trung thực với bản thân và người khác trong mọi tình huống có nghĩa là chúng ta đang tạo niềm tin cho người khác và xứng đáng được tin tưởng.
6. Khiêm tốn: Khiêm tốn giúp con người trở nên tốt hơn trong mắt người khác.
7. Hợp tác: Tinh thần hợp tác tồn tại khi mọi người cùng làm việc hướng tới một mục tiêu chung. Một người hợp tác là một người có trái tim trong sáng, luôn mong muốn điều tốt nhất cho mọi người và cho công việc.
8. Hạnh phúc: Hạnh phúc mỉm cười khi trái tim chúng ta tràn đầy hy vọng và cuộc sống của chúng ta có mục đích. Khi tâm bình an và yêu thương, hạnh phúc sẽ tự nhân lên. Khi chúng ta muốn những điều tốt đẹp cho mọi người, chúng ta cảm thấy hạnh phúc ngập tràn trái tim mình.
9. Trách nhiệm: Nếu chúng ta muốn hòa bình, chúng ta có trách nhiệm sống trong hòa bình. Những người có trách nhiệm luôn sẵn sàng đóng góp. Một người có trách nhiệm biết thế nào là công bằng và thấy rằng mọi người đều nhận được phần của mình.
10. Giải trí: Giản dị là biết trân trọng vẻ đẹp bên trong và nhận ra giá trị của mỗi con người, kể cả những người bị coi là xấu xa.
11. Tự do: Tự do là khả năng sống và làm những gì mình muốn trong khuôn khổ luật pháp, luân thường, đạo lý, truyền thống v.v… của cộng đồng, đất nước. Chỉ khi quyền được cân bằng với trách nhiệm, sự lựa chọn và lương tâm, chúng ta mới thực sự cảm thấy tự do.
12. Đoàn kết: Unity làm cho nhiệm vụ khó khăn trở nên dễ dàng. Đoàn kết mang lại tinh thần hợp tác, khơi dậy nhiệt huyết, làm không khí sôi nổi.
Mục tiêu của các trường học hiện nay khi thực hiện nhiệm vụ giáo dục giá trị sống cho học sinh là:
– Giúp mỗi người suy nghĩ và nhận thức các giá trị khác nhau và tác động thực tế của chúng đối với những gì họ nói về bản thân (đối với bản thân, đối với người khác, đối với cộng đồng và nói chung là đối với thế giới).
– Cung cấp các nguyên tắc hướng dẫn và công cụ giúp mỗi cá nhân phát triển hoàn thiện về thể chất, trí tuệ, tình cảm và tinh thần.
– Thúc đẩy các cá nhân lựa chọn cho mình các giá trị cá nhân, xã hội, đạo đức và tinh thần và hiểu các cách thực tế để phát triển và đào sâu các giá trị này.
Mục tiêu giáo dục phổ thông và mô hình phát triển nhân cách được thể hiện trong đường lối, chính sách của đảng và nhà nước: Điều 27 Luật Giáo dục nước CHXHCNVN nêu rõ mục tiêu giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển một cách toàn diện và bồi dưỡng đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để hình thành nhân cách Việt Nam xã hội chủ nghĩa, bồi dưỡng tinh thần trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học tập, lao động và tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Mô hình phát triển tổng thể nhân cách con người thời kỳ CNH, HĐH ở Việt Nam là: “Sự phát triển toàn diện con người thời kỳ CNH, HĐH đòi hỏi mô hình nhân cách phải là sự phát triển tổng thể của nhân cách, một nhân cách hài hòa, đồng bộ trên ba mặt : nội bộ đoàn kết, lành mạnh, ổn định và tích cực; Quan hệ với người khác một cách nhân ái, thân thiện và hợp tác; nồng nhiệt, nhiệt tình, thích ứng, sáng tạo, hiệu quả và thành công.”
Mọi học sinh quan tâm đến Giá trị sống đều có khả năng học tập tích cực và sáng tạo miễn là có cơ hội học hỏi. Đặc biệt, nếu mỗi học sinh được nuôi dưỡng trong một bầu không khí dựa trên các giá trị, các em sẽ được trao quyền để học hỏi và đưa ra các lựa chọn có ý thức về mặt xã hội.