Đề thi vào lớp 10 THPT
năm học 2016-2017.
Môn thi: Văn
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian làm bài)

Gợi ý giải quyết vấn đề:

câu hỏi một :

Một. Các yếu tố phụ đề được thể hiện ở phần gạch chân trong câu sau: Wildest Dreams of School Age – Tuổi bất ổn nhất. Tác dụng bổ sung của tiểu thành phần này là thể hiện rõ sự cảm nhận tinh tế của tác giả về lứa tuổi học trò: lứa tuổi bất ổn nhất (tuổi mới lớn, tâm sinh lý không ổn định nên suy nghĩ bồng bột, khó đoán và đôi khi người lớn khó lý giải một cách logic).

b.Câu “đời người như một bức tranh” có phép tu từ so sánh: so sánh đời người như một bức tranh. Tác dụng của biện pháp này đã làm tăng vốn hiểu biết của tác giả về những đặc điểm của đời sống con người. Cuộc sống giống như một bức tranh. Vì vậy, tất cả mọi người giống như một họa sĩ. Các nghệ sĩ nên chủ động tạo ra các bức tranh, và mọi người nên tích cực sống cuộc sống mà họ muốn tạo ra cho chính họ.

c. Nội dung văn bản:

——Lời khuyên của tác giả Phạm Luân dành cho các bạn trẻ:

Hãy tìm ra giấc mơ nóng bỏng nhất sâu thẳm trong trái tim bạn và tạo ra cuộn tranh cuộc sống của riêng bạn, cho dù đó là một bức tranh đẹp hay một bức tranh ảm đạm.

Hãy chủ động vẽ nên cuộc đời mình, đừng để người khác vẽ hộ bạn. Mỗi chúng ta đều có một cuộc đời không nên lãng phí. Đừng để người khác cướp đi cuộc sống của bạn, hãy luôn nuôi dưỡng ước mơ của chính mình. “Thế giới vẫn còn đó, nhưng tôi không có vĩnh cửu. Tôi có lỗi với cả thế giới.”

d.Theo tôi, bạn phải luôn theo đuổi ước mơ của mình ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn và khắc nghiệt. Có người nói “nước và ánh nắng làm cây cối xanh tươi, ước mơ làm cho đời người tươi đẹp và ý nghĩa hơn”. Theo tôi, một người không nuôi dưỡng ước mơ giống như một viên than hồng đã tắt.

Câu 2: Thí sinh cần đạt yêu cầu của câu hỏi: nêu được các ý nảy sinh từ các câu hỏi trên trong khoảng một trang giấy thi. Thí sinh có thể phát triển tư duy của mình theo những cách cụ thể khác nhau.

Dưới đây là một số gợi ý để tham khảo:

*Yêu cầu cụ thể:

a- Đảm bảo cấu trúc của bài văn nghị luận. b- Xác định đúng câu hỏi cần nghị luận: Tình dục không chỉ có những điều ngọt ngào mới có. Các ứng cử viên có thể được trình bày theo một số cách, đây là một gợi ý:

Tình yêu dường như không phải là đặc điểm của con người, một số loài động vật khác cũng có. Cây thông tình yêu được khoác lên mình bộ áo dịu dàng và ngọt ngào. Nhưng ngọt ngào là không đủ cho tình yêu lớn. Thật vậy, hãy nghĩ đến những khía cạnh khác của tình yêu ngoài sự ngọt ngào.

+ Giải thích: Tình yêu là gì? Tình yêu có muôn hình vạn trạng, tình mẫu tử, tình thầy trò, tình bạn bè… Tình yêu có nhiều cách, và cũng có nhiều lứa tuổi.

Hình thức phổ biến nhất của tình yêu là sự ngọt ngào. Có tình yêu thương, ông bà, cha mẹ mới không nổi nóng, la mắng, mắng mỏ, đánh đập con cái khi chúng làm sai điều gì, mà sẽ luôn vuốt ve, dịu dàng, vỗ về, quan tâm đến con cái khi chúng vấp ngã trên đường. Có yêu thương thì thầy mới không nổi nóng, la mắng khi học trò nói tục, đánh nhau trong lớp khi thầy đang dạy. Bằng tình yêu thương, các anh chị được cái gì cũng được, không được cái gì, nhưng nhẹ nhàng, từ tốn dìu dắt các em trong học tập, công việc…

+ Tuy nhiên, trong tục ngữ Việt Nam có câu: “Thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt bùi” hay “Thuốc đắng dã tật, lời nói làm đau lòng”. Những câu tục ngữ này đã khẳng định rằng đòn roi, mắng mỏ đôi khi cũng là một cách thể hiện tình yêu thương. Khi con hư, cha mẹ thường la mắng, đánh đòn nhưng đằng sau đó là tình yêu thương vô bờ bến. Những lời mắng mỏ, đòn roi đó đều có mục đích cao cả, đó là đạo tạo những đứa trẻ nên người. Học sinh nói chuyện trong lớp, thầy khiển trách, nhưng trong lòng thầy rất thương và ngậm ngùi. Mục đích của thầy là đào tạo học trò của mình vừa hồng vừa chuyên.

– Lưu Bình – Dương Lễ Chuyện xưa cũng là một ví dụ cho thấy đôi khi tình yêu phải ngụy trang bằng sự lạnh lùng, tàn nhẫn. Có những câu chuyện giận không phải hận mà bắt nguồn từ tình yêu mà sau nhiều năm, người trong cuộc sẽ hiểu.

+ Trong thực tế xã hội, kẻ xấu thường dùng lời ngon ngọt để lừa gạt mọi người.

+ Trong tình bạn, khi bạn mình nói điều gì sai, việc lên tiếng như liều thuốc đắng là rất cần thiết, dù lúc đó có thể làm mất lòng bạn nhưng về lâu dài sẽ được đền đáp.

Có rất nhiều tiểu thuyết và phim ảnh về những tình yêu vĩ đại mà chúng ta gặp gỡ, ngọt ngào, đau đớn và cay đắng.

+ Đôi khi tình yêu còn được thể hiện trong sự im lặng vô biên.

Tình yêu thường được thể hiện bằng lời ngon tiếng ngọt, nhưng sự ngọt ngào không nhất thiết phải đến từ tình yêu đích thực. Vì vậy, chúng ta sống trên đời cần có một thái độ tỉnh táo khách quan trước mọi thăng trầm. Bởi vì, “Mật ngọt thì chết ruồi” và “Kẻ khen ta là bạn, kẻ không phải ta là thầy, kẻ kính ta là thù”.

Câu hỏi ba:

– Yêu cầu:

Bài văn này đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận và gồm ba phần. Trong đó phần thân chính của luận văn phải đáp ứng được hai yêu cầu của tên đề tài:

+ Cảm nghĩ về nhân vật người thanh niên trong đoạn trích trong bài

+ Một tác phẩm văn học khác hoặc một hình tượng thế hệ trẻ trong đời sống hiện thực thể hiện vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam. Học sinh có thể phát triển bài viết dựa trên những nội dung cụ thể khác nhau.

Đây là một gợi ý.

– Giới thiệu sơ lược về nhà văn Nguyễn Thành Long.

– Trình bày thầm lặng về công việc của Sapa. Trong số đó, có một câu được trích trong bài khiến người đọc có nhiều cảm nhận về tính cách của cậu bé.

– Phần 1: Cảm nhận nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích

+ Một người yêu công việc của mình thì dù làm việc một mình giữa khung cảnh hoang vu trên đỉnh Yên Sơn cũng không cảm thấy cô đơn, bởi công việc mang lại cho anh niềm vui và khiến anh nhận ra ý nghĩa của công việc. Vì vậy với ông: Ta với tác phẩm là một cặp, làm sao gọi là đơn độc?

+ Một người thương người. Sống một mình, anh khao khát được gặp gỡ và nói chuyện với mọi người. Chính chú đã khẳng định điều đó với người lái xe buýt: ai mà không “muốn” hả chú?

+ Là người ham học hỏi, rất quan tâm đến đời sống nội tâm. Một người đàn ông sống trên đỉnh núi, anh ta không cảm thấy cô đơn, bởi vì anh ta luôn có một cuốn sách bên cạnh. Ngoài công việc, ngoài chăm sóc vườn hoa, nuôi gà, anh dành thời gian đọc sách. Khi người kỹ sư, họa sĩ… đến phòng anh ta, cuốn sách anh ta đang đọc vẫn mở trên bàn. Chính anh ta đã xác nhận với người kỹ sư: Anh thấy đấy, tôi luôn có người để nói chuyện. Điều đó có nghĩa là có một cuốn sách. Mọi người viết một cái để xem. Cách ông đọc tinh tế, tha thiết và đúng đắn làm sao.

+ Là người sống có lý tưởng và có trách nhiệm. Anh ấy rất rõ ràng: tôi sinh ra để làm gì, tôi làm việc cho ai? Nhận thức này cho thấy anh còn trẻ nhưng không hời hợt. Anh sống một mình nhưng không cô độc, bởi trong tâm trí anh mục đích sống và lý do sống luôn hiện hữu và nhắc nhở anh.

+ Làm công việc cô đơn, nửa đêm phải dậy, đi ngoài trời mưa, lạnh, có thể ở trong nhà, lấy dữ liệu cũ, gọi tổng đài báo nhưng không được. Vì là người có trách nhiệm nên ông biết rất rõ những việc mình làm ở đây có liên quan, ảnh hưởng đến đời sống công tác, chiến đấu của nhiều người lúc bấy giờ. Chuyến thăm và khen thưởng của đoàn phòng không đủ để minh họa cho điểm này.

+ Nhân vật anh thanh niên này được tạo hình bằng nghệ thuật độc đáo. Được miêu tả và thể hiện qua cuộc gặp gỡ đặc biệt với ông hoạ sĩ già và cô kỹ sư trẻ; bộc lộ qua lời đối thoại của các nhân vật; nhân vật không có tên riêng, không có diện mạo cụ thể, chỉ là một cái tên chung chung, tầm thường.

+ Vì vậy, hình tượng người thanh niên thể hiện vẻ đẹp chung của người thanh niên Việt Nam trong thời kỳ chống Mỹ: giản dị, chân chất, giàu lý tưởng; góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm, đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong chiến đấu; thể hiện cảm hứng của Nguyễn Thành Long khi sáng tác: “Sa Pa không chỉ là một nơi yên tĩnh. Dưới sự im lặng, con người làm việc”, hy sinh, tình yêu và ước mơ. Bức ảnh này đặc biệt gợi cho người đọc hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ và dòng chảy xuyên suốt của thời gian.

– Phần 2: Gợi hình ảnh những con người Phương Định, Nho, Thảo trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê).

+ Trong thời kỳ chống Mỹ gian khổ, ác liệt, nguy hiểm, các nữ thanh niên xung phong làm trinh sát trên Đường mòn Trường Sơn.

+ Nhưng họ đều là những người rất lạc quan, thích đùa và biểu cảm của mỗi người cũng khác nhau. Trong đó tiêu biểu nhất là Phương Định. Cô là một cô gái Hà Nội xinh đẹp, có tâm hồn nhạy cảm, lao động và chiến đấu kiên cường, dũng cảm, đồng thời cũng là người có tình cảm tốt đẹp, tốt đẹp với tình bạn thanh niên: chia rẽ dọc ngang. Trường Sơn đi đánh Mỹ/Nhưng lòng phơi phới tương lai.

– Phần 3: So sánh hai hình ảnh nêu trên

Họ là những nhân vật khác nhau trong các tác phẩm văn học khác nhau. Họ sống trong những môi trường khác nhau và làm việc khác nhau. Nhưng họ đều là những thanh niên cùng thời chiến tranh, thể hiện vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong trang sử oanh liệt của Tổ quốc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người. Kết bài: Đây là một đoạn văn ngắn nhưng đã thể hiện được những nét tiêu biểu trong nhân cách người thanh niên từ nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Nhà văn Nguyễn Thành Long đã khắc họa thành công vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong chiến tranh và thời hiện đại.

• kết thúc: Khẳng định vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.