Vẻ đẹp của hình tượng người lao động trên biển trong bài thơ Quê hương của Tế Hanh và Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận

“Quê hương là chùm khế ngọt
Cho em leo hái mỗi ngày
Tổ quốc là đường đến trường
Em về đầy bướm vàng bay.
………….
Ai cũng chỉ có một mái nhà
giống như mẹ
Nếu ai đó không nhớ quê hương
lớn lên sẽ không thành người…”

(Quê Hương – Du Trung Tuyền)

Quê hương luôn là đề tài được các nhà thơ chú ý gửi gắm những thông điệp, tâm tư, tình cảm của mình. Trong chủ đề đó, các nhà thơ có xu hướng đặc biệt đề cao hình ảnh người lao động và ngư dân. Thơ Huy Cận thường là “Đoàn thuyền đánh cá”, còn thơ Tế Hanh là “Quả Hương”. Cả hai cùng nói về một chủ đề, tuy cách dùng từ khác nhau nhưng đều nhấn mạnh sâu sắc vẻ đẹp của hình ảnh người lao động biển, có thái độ lao động hăng say, có hoài bão lớn và niềm tin sắt đá.

Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” ra đời trong lúc thực hiện đường lối, chính sách của nhà nước, văn nghệ sĩ nước ta đã cùng nhau lao động, rong ruổi khắp mọi miền đất nước để phản ánh cuộc sống lao động của nhân dân. Nhân dân cũng đang tìm những nguồn sáng tạo mới trong xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Nếu như các nhà văn, nhà thơ như Du Huai, Ruan Kai, Che Lanwen đều đi về phía Tây Bắc để tìm nguồn cảm hứng thì Huican lại về với biển cả bao la. Vào giữa năm 1958, ông đã thực hiện một chuyến thị sát đường dài tới Mỏ Quảng Ninh. Cũng từ chuyến điền dã này, ông đã tìm lại được hồn thơ, tràn đầy cảm hứng yêu thiên nhiên, đất nước, con người, đặc biệt là những người lao động nơi đây và một niềm vui sống. mới. “Thuyền đánh cá” được “khai sinh” vào thời điểm này.

Bằng những liên tưởng, tưởng tượng phong phú, độc đáo, giọng điệu khỏe khoắn, hào hùng, lạc quan, bài thơ đã khắc họa thành công trong tâm trí người đọc một khung cảnh tráng lệ, thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động nơi đây. Đặc biệt hơn, hình ảnh người lao động, hình ảnh lao động trên biển được làm nổi bật trên phông chữ lạc quan, tràn đầy niềm tin và sự tự tin.

Hình tượng người công nhân là chi tiết đặc biệt tạo nên sự nổi bật cho tác phẩm này. Hình tượng người lao động được xây dựng đối xứng với không gian thiên nhiên phóng khoáng. Chẳng hạn, cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá trong buổi chiều tà miêu tả thiên nhiên, sông núi thật tráng lệ: “nắng như đổ lửa”, “sóng hừng hực, đêm sập cửa”. xuất hiện:

“Những chiếc thuyền đánh cá lại ra khơi
Gió hát và căng buồm dọc theo bờ biển.”

Từ “Zai” đã khẳng định cho chúng tôi rằng đây là hoạt động thường ngày của người dân nơi đây. Cho mọi người thấy một thái độ tích cực và tự tin trong cuộc sống và công việc. Công việc dù nguy hiểm, khó khăn đến đâu cũng không được nản lòng, bỏ cuộc. Thay vào đó, họ ra khơi với tinh thần hy vọng, lạc quan và tự tin. Dù biển khơi ẩn chứa biết bao nguy hiểm, sẵn sàng vùi dập họ trong những cơn sóng dữ bất cứ lúc nào, nhưng điều đó không thể làm họ nản lòng. Họ bắt đầu ca hát vui vẻ, như thể cả thế giới sẽ ra khơi cùng họ. Nhìn vào bức tranh ấy, ta có thể thấy con thuyền hùng dũng đang cưỡi sóng thẳng tiến ra khơi xa. So với biển là con thuyền nhỏ thì trong ý thơ nó là cánh buồm lớn. Một ngư dân giống như một hiệp sĩ lái một con tàu băng trên biển:

“Thuyền em cưỡi trăng lướt gió
Lướt giữa mây cao và biển yên bình
Đậu xa thấy vỡ bụng
Đội hình đã được hình thành, và lưới đã được mở. “

Bức tranh lao động trên biển được miêu tả rất sinh động, giống như một con thuyền nhỏ với những cánh buồm căng buồm lướt đi giữa muôn sao biển khơi. Con tàu được miêu tả là có độ cao ngang với vũ trụ bao la. Vì vậy, hình người cũng rất lớn. Tích cực làm việc, họ làm chủ biển cả và bóng tối. Họ buộc mọi người tổ chức trong trang web của họ, như thể tổ chức một trận chiến. Họ lắng nghe “Sounds of the Sea” để tìm cá chạy…

Vẻ đẹp của hình ảnh những người lao động trên biển còn được khắc sâu vào những bông hoa với thái độ chế ngự thiên nhiên và cuộc sống. Họ không chỉ làm chủ cuộc sống của mình mà còn làm chủ cả thiên nhiên bao la, hùng vĩ. Tất cả dường như phải cúi đầu trước bàn tay tài hoa và tinh thần làm việc của họ. Họ như những nghệ sĩ tài năng, vừa làm việc vừa thể hiện niềm đam mê âm nhạc, theo cách hiểu đại dương hơn chính họ. Vì vậy, mỗi chuyến đi đều mang lại cho họ những khoản tiền kha khá, và họ luôn là người chiến thắng.

Tác giả thể hiện niềm vui sướng, tự hào, tin tưởng vào cuộc sống mới trước Tổ quốc qua việc khắc họa hình ảnh đẹp đẽ của những người lao động trên biển và cảnh lao động hào hùng.

Cũng viết về những người dân lao động làng chài, nhưng trong bài thơ “Quê hương”, Dehan lại có một cách diễn đạt khác không kém phần ẩn ý. Nếu như Huy Cận miêu tả những con tàu lớn và những người công nhân theo phong cách cường điệu thì Tế Hanh đã nắm bắt được hình ảnh những người lao động trên biển và vẻ đẹp của cuộc sống làng chài một cách chân thực và giàu cảm xúc. không gian sáng sủa:

“Khi bầu trời trong lành, buổi sáng màu hồng
Thanh niên đi câu cá trên thuyền.

Thời điểm thuyền ra khơi là vào sáng sớm, điều này trái ngược với hoàn cảnh ra khơi của con thuyền trong tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá” của Yu Can. Sở dĩ có sự khác biệt này là do Huy Cận đã miêu tả khung cảnh của một đội hợp tác xã nông ngư nghiệp, một tập thể sản xuất quy mô lớn, nơi điều kiện sản xuất và tư liệu sản xuất hoàn toàn hội nhập. Bài thơ “Quê hương” miêu tả cảnh đánh cá trên những chiếc thuyền nhỏ ở làng chài ven biển. Tuy nhiên, bài thơ còn khắc họa đậm nét hình ảnh con tàu cao lớn, hùng dũng:

“Thuyền nhẹ như ngựa
Phang mái chèo, quá mạnh để vươn ra
Cánh buồm to như hồn làng
Nó vươn thân hình to lớn màu trắng đón gió. “

Cưỡi sóng gió, con thuyền oai phong ra khơi. Chi tiết “thân trắng vươn dài” thể hiện ước vọng vươn khơi, vươn khơi xa của đoàn thuyền ngư dân. Biển sâu dường như chứa đầy những nguy hiểm không thể lay chuyển. Nó dũng cảm vượt lên chính mình, tìm kiếm những vật thể ẩn sau “chiếc mặt nạ bí ẩn” của biển cả. Hình ảnh, không khí đoàn thuyền ra khơi cũng chính là tinh thần lao động của con người. Con tàu này căng buồm với những ước mơ và khát vọng. Để rồi khi trở về, nó mang theo thành quả lao động của con người và niềm vui chiến thắng. Ngay sau đó là hình ảnh những người lao động đôn hậu, chân chất và mạnh mẽ:

“Một ngư dân rám nắng
Cả cơ thể có thể ngửi thấy mùi của khoảng cách. “

Họ có một vẻ đẹp mạnh mẽ, chân chất, với thân hình rắn rỏi, cường tráng. Vì cuộc sống lao động đã tôi luyện họ trở nên mạnh mẽ. Chúng không chỉ mang hơi thở của đại dương xa xôi, mà còn mang màu sắc của khát vọng mặn mà và sự bí ẩn của đại dương. Khác với Huy Cận, Tế Hanh là người đã sống cuộc đời ấy. Ông không chỉ khắc họa hình ảnh mà còn nắm bắt được tâm hồn của cuộc sống con người. Vì vậy, qua sự nhân cách hóa, hình ảnh con thuyền trở nên đồ sộ lạ thường. Bức tranh lao động trên biển tuy không được khắc họa đậm nét nhưng ai cũng có thể hình dung được không khí lao động lúc bấy giờ và sự vất vả của những người dân bươn chải tìm đường mưu sinh.

Tuy được sáng tác ở hai thời đại khác nhau và được miêu tả ở hai không gian khác nhau nhưng Huệ Chân và Đế Hán đều có chung tiếng nói và sự đồng cảm về hình ảnh những hình tượng con người và lao động biển cả. Hai nhà thơ đã dùng những hình ảnh cao đẹp nhất, trang trọng nhất để miêu tả tinh thần, niềm tin của nhân dân lao động trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội và cuộc sống mới.