Bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh tiết 7, 8, 9, cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ

Xuân Quỳnh là một trong những nhà văn trẻ xuất sắc trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhà thơ đi sâu khám phá sức mạnh của đời sống nội tâm, những kỉ niệm tuổi thơ, tình yêu, gia đình, hiện thực cuộc sống và xã hội để làm nền cho cảm xúc của mình. Bởi vậy, thơ Xuân Quỳnh thiên về hướng nội, rất riêng nhưng không tháp ngà, lạc điệu với đời. Bài thơ “Sóng” thể hiện sâu sắc thể thơ ấy. Nếu như ở đầu bài thơ, nữ sĩ cố cắt nghĩa cội nguồn của tình yêu thì ở khổ thơ 7, nhà thơ trở về với nhịp tim bất diệt, toát lên vẻ đẹp dịu dàng của người phụ nữ đang yêu. Tình yêu thật dịu dàng.

Nếu cuộc sống của tình yêu là sự nhớ nhung và thủy chung thì để vượt qua khó khăn thử thách tình yêu cần có niềm tin, niềm tin là đôi cánh giúp tình yêu vượt qua “Tất cả về lại như củ”: Hai câu đầu của Xuân Quỳnh lại trở về biển cả, nhưng lần này không phải để hỏi ngọn nguồn của sóng gió hay tình yêu, mà để bày tỏ niềm tin:

“Ngoài biển
Đó là một trăm ngàn con sóng”

Từ “biển” gợi cho người ta hình ảnh về đại dương bao la, vũ trụ bao la. Câu “một trăm nghìn” là ước lệ, thực chất nhắc lại quy luật của tự nhiên: sóng dù “dưới đáy sâu” hay “trên mặt nước”; trong đêm tối, vẫn có những con sóng dữ dội bất tận kèm theo những bến bờ quen thuộc. Hai câu thơ sau là câu khẳng định:

“Con nào không cập bến
Bất chấp mọi trở ngại”

Khổ thơ đầu được viết theo hình thức một câu khẳng định: “Chưa tới bến bờ”, câu sau như một câu điều kiện “bất chấp mọi trở ngại”. Đó là một cách viết tinh tế. Khi muốn khẳng định một điều gì đó là chắc chắn, chúng ta thường bắt đầu bằng một khẳng định, nêu điều kiện sau. Điều này làm cho chất thơ tràn đầy niềm tin vững chắc vào sóng, dù sóng có khó khăn cản trở, dù mưa gió có cản, chúng vẫn hết lòng chạy đến bờ và đến được bờ bên kia vượt thời gian, không gian. yêu, phụ nữ luôn tin rằng mình sẽ vượt qua khó khăn, nghịch cảnh để đến được với người mình yêu.

Trật tự các câu thơ, nhất là hai câu cuối, có thể đảo lộn: “Dầu khó đến mấy cũng không ai qua được bờ bên kia”; nhưng cả cấu trúc lẫn nội dung của khổ thơ đều không bị mất đi – điều đó cũng có nghĩa là niềm tin là không bao giờ bị mất. Đây là lời khẳng định của Huyền Quỳnh: nữ nhân khi yêu, một khi lấy “chí hướng của huynh” làm phương hướng quy chiếu, thì dù có thay đổi đối tác cũng không thể thay đổi được. Có lẽ chính vì vậy mà trong cuộc sống hàng ngày, Huyền Quỳnh luôn coi niềm tin là cứu cánh của cuộc đời mình, sau khi gục ngã, cô nhất quyết đứng dậy bằng niềm tin của mình, dùng tình yêu để hàn gắn trái tim bị tổn thương mà bước tiếp. “Hát cho chính mình” với cuộc sống:

“Tôi trở về với trái tim mình
Là máu thịt của đời thường, ai mà không?
Nó ngừng đập ngay cả khi cuộc sống không còn nữa
Nhưng tôi biết tôi yêu em ngay cả khi tôi đã chết. “

Hãy tin rằng tình yêu thương chính là sức mạnh, là động lực để con người vượt qua nắng mưa, giông bão của cuộc đời. Trong bài “Thơ tình cuối thu”, Xuân Quỳnh cũng đã hát những lời lạc quan, yêu đời như thế:

“Tình yêu của tôi như một cái cây
mùa bão đã qua
tình yêu của chúng ta giống như một dòng sông
Ngày lũ lặng yên”

“Cây” và “sông” đều phải trải qua “gió mưa, thác đổ” nhưng cuối cùng đều đã “qua” và “đã”, cũng như tình yêu giữa anh và em “gặp nhiều trắc trở” vậy mà cuối cùng đường tình vẫn vẹn nguyên. Đúng! Chính niềm tin vào tình yêu của Huyền Quỳnh đã giữ cho nàng sống và làm nên thơ ca bất hủ.

Nhà phê bình Chu Văn Sơn khi nghiên cứu thơ Xuân Quỳnh đã có một nhận xét tuyệt vời: “Tâm thơ Xuân Quỳnh là chuồn chuồn báo trước bão táp không ngừng xuôi ngược, mỏi mòn giữa thăng trầm, bão táp. ,Chiến tranh và hòa bình,……”. Quả thực, ở khổ thơ trước, em đã viết về tình yêu vô bờ bến với niềm tin tưởng, nhưng khổ thơ này lại đầy lo lắng, dự cảm.

Xuân Quỳnh đặt thế giới thời gian và không gian cạnh nhau, tương phản, đối lập giữa cái hữu hạn (đời người) và cái vô hạn (thời gian và biển cả):

“Đời còn dài”
năm tháng vẫn trôi qua
rộng như biển
mây vẫn bay

“Đời” và “năm tháng”, “biển trời” và “mây” và câu điều kiện “dù-vẫn; dẫu-vẫn” kết hợp tính từ “dài-rộng-xa” tạo nên một sự tra tấn khó quên. Đặt cái hữu hạn trong cái vô tận của thời gian, nữ nghệ sĩ cảm thấy mình thật nhỏ bé và dễ bị tổn thương. Cuộc đời dài đằng đẵng, thời gian cứ thế trôi, biển dù rộng nhưng trời không chứa được mây, thời gian không có bắt đầu cũng không có kết thúc, mà tuổi trẻ của mỗi người là hữu hạn. Cuộc đời tưởng như dài, nhưng trong dòng chảy vô tận của thời gian, giữa bao la trời biển, con người chỉ là một khoảnh khắc thoáng qua. Đối với một người phụ nữ, điều đáng sợ nhất chính là sợ sự tàn phai, sự tàn phai của thời gian, sự tàn phai của tuổi trẻ, sự tàn phai của nhan sắc và cả sự tàn phai của tình yêu sẽ theo đó mà lụi tàn.

Thế mới nói, hạnh phúc của một người phụ nữ phụ thuộc nhiều vào hai yếu tố: sắc đẹp và tình yêu. Điều này chứng tỏ tình yêu có sức mạnh vô biên nhưng cũng rất mong manh, bởi “tình mong manh như làn khói, ai biết rằng lòng em đã đổi thay”. Và hình ảnh câu cuối “mây vẫn bay” cũng đầy ám ảnh. Phải chăng em đã biết trước chẳng có gì là vĩnh cửu- “tình hôm nay đành phải xa” nên em đã bay về bên kia như mây trời phiêu bạt, dẫu vòng tay anh có rộng như biển, hay như sông dài. . Tôi thậm chí không thể ôm anh ấy trong vòng tay của tôi. Đây là sự tự dằn vặt, dằn vặt của Xuân Quỳnh trước thời gian và thế sự, giữa đổ vỡ và tin tưởng, hồn thơ này càng mãnh liệt hơn giữa cuộc đời.

Diệu cũng sợ thời gian nên sống vội, “vội vàng”, “vội vàng”: “Vội vàng đi, tôi sợ ngày mai – đời người thuận buồm xuôi gió, lòng ta không trường cửu” là vậy với Xuân Diệu. – cuộc sống Hãy cứ tận hưởng và sở hữu, để không là mãi mãi, đừng lãng phí tuổi trẻ. Và ở Sun Joon, sự lo lắng và những điềm báo mang đến một khao khát mãnh liệt – khao khát làm cho tình yêu trở nên bất tử:

“Làm sao nó có thể tan chảy được?
trở thành một trăm con sóng nhỏ
trong biển tình
Để thiên niên kỷ vẫn bắn”

Mở đầu bài thơ là cảnh sóng rời bờ đi “tìm biển”, khổ thơ cuối này như ước nguyện của sóng đã được toại nguyện. Và bạn?

“Làm sao nó có thể tan chảy được?
thành trăm con sóng nhỏ”

Từ “như thế nào” dường như lột tả hết những muộn phiền, trăn trở, khát khao và khao khát mãnh liệt của một người phụ nữ. Các từ “hòa tan” gợi ý nhiều cách hiểu. “Chuyển hóa” không phải là mất mát, không vào hư vô, mà “chuyển hóa” là hy sinh, cống hiến, là khát khao biến cái tôi cá nhân thành “trăm ngọn sóng nhỏ” để dung hòa. Tự mình bước vào “Biển Tình Yêu” để tình yêu bất tử, bất tử; đây cũng là cách vượt qua giới hạn mong manh của cõi người.

“Rớt” còn là vượt qua mọi giới hạn về không gian, thời gian để được ở bên tình yêu dài lâu. Ở thời điểm cảm xúc hòa hợp, “kết hợp” hay “kết hợp” đều là biểu hiện của sự hòa nhập và thăng hoa hoàn toàn. Tình yêu của những lứa đôi hạnh phúc nhất vẫn là khi những khát khao được thỏa mãn: “Anh yêu em điên cuồng – yêu em đến chết” (Dệt gai – Vi Thùy Linh); yêu đến mức “từng nguyên tử của em đều thuộc về anh” (Utman ). Yêu và mong ước được hy sinh, hy sinh cũng chính là mong muốn được sống vì tình yêu. Chỉ bằng cách này, tình yêu mới có thể tồn tại mãi mãi; chỉ bằng cách này, tình yêu mới có thể vượt qua bản chất giới hạn và mong manh của cuộc sống con người.

Hai dòng cuối kết thúc bài thơ như một sự tóm tắt quan niệm về tình yêu hoàn hảo:

“Trong biển tình vô biên
Để thiên niên kỷ vẫn bắn”

Ở đây, Xuân Quỳnh đặt “biển cả”, không gian vô tận bên cạnh thời gian vô tận của “thiên niên kỷ”. Do đó, thơ ca trở nên mở rộng vô hạn như tình yêu. Đúng là khi hòa vào biển tình người, tình yêu cá nhân sẽ không còn lẻ loi, mong manh nữa. Sự bất tử của thời gian và không gian làm cho sự đau khổ và mong manh có giới hạn của thế giới biến mất. Ở đó chỉ thấy sóng vỗ bờ, “còn đập” vẫn là tình, đập bờ vẫn là đập bờ. Vì em còn sống nên anh còn yêu em, “Dù chết” (Xuân Quỳnh) vẫn yêu em.

Để nói về sự bền bỉ và hy sinh của tình yêu, có lẽ chúng ta cũng nên mở rộng “tầm nhìn nghệ thuật” của thơ ca. Đặt hoàn cảnh vào những năm 1967-1968, khi bài thơ này ra đời, khi cuộc “chia tay đỏ thắm” diễn ra trên sân ga, bên giếng nước, trên những chuyến tàu – khi cả nước dồn dập vào Nam, bao đôi trai gái yêu nhau cũng phải gác lại. tình yêu lớn hơn của họ—— Tình yêu quê hương.

Vì thế, trai gái “yêu nhau – rưng rưng chờ ngày hội ngộ”. Bởi “khi Tổ quốc cần họ biết chia lìa”. Suy cho cùng, đó cũng là sự cống hiến và hy sinh, hy sinh tình riêng, để tình riêng hòa vào biển tình Tổ quốc, đó là trách nhiệm nặng nề. Sự cống hiến ấy, khát vọng ấy dâng hiến những “Mùa Xuân Nhỏ” để làm nên Mùa Xuân Vĩ Đại của Dân tộc; hóa thân thành Bạch Tiểu Lang cũng chính là hóa thân làm người khi “Tổ quốc gọi tên”.

Thơ Xuân Quỳnh giản dị, không cổ hủ bởi nó cũng có chất triết lý. Đó là triết lý của thơ, triết lý của người đàn bà làm thơ. Xuân Quỳnh nói về tình yêu, cái chết, được và mất một cách rất mộc mạc và luôn đi sâu vào lòng người.